دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور جدید امریکا، جنگ لفظی ایالاتمتحده با پکن بر سر دریای جنوبی چین و سیاستهای تجاری این کشور را تشدید کرده است.
شان اسپایسر، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، روز دوشنبه در نشست مطبوعاتی روزانۀ خود گفت واشنگتن اقدام پکن برای ساخت جزایر مصنوعی در دریای جنوبی چین را متوقف خواهد کرد.
امریکا مدتهاست که ادعا میکند چین با ساخت جزایر مصنوعی در مناطق مورد مناقشه در دریای جنوبی چین در حال اجرای برنامۀ احیای اراضی است.
در مقابل دولت پکن که ادعای مالکیت بر بخش بزرگی از دریای جنوبی چین را دارد، میگوید که تنها در محدودۀ قلمرو ارضی خود فعالیت میکند. کشورهای فیلیپین، ویتنام، مالزی، برونئی و تایوان نیز ادعایی مشابه دارند.
اسپایسر با اشاره به اینکه احتمالاً جزایر مصنوعی چین نه در بخشی از سرزمین این کشور بلکه در آبهای بینالمللی قرار دارند، افزود: «ما با این موضوع که سرزمینهای بینالمللی تحت اختیار یک کشور قرار بگیرند، مقابله خواهیم کرد.»
وی افزود: «ما میبایست به چین پیامی روشن بفرستیم و آن این است که اولاً ساخت جزیره متوقف خواهیم شود و دوماً از دسترسی شما به آن جزایر ممانعت به عمل خواهد آمد.»
پیشتر رکس تیلرسون، وزیر امور خارجۀ پیشنهادی ترامپ، در تاریخ 22 دیماه در جلسۀ تأیید صلاحیت خود در مجلس سنای امریکا اظهارات مشابهی مطرح و تأکید کرده بود نباید به پکن اجازۀ دسترسی به جزایر داده شود.
رسانههای چینی در واکنش به اظهارات تیلرسون اعلام کرده بودند که اگر امریکا بخواهد دسترسی پکن به جزایرش را قطع کند، به چین اعلام جنگ کرده است.
دبیر مطبوعاتی کاخ سفید اعلام نکرد که دولت ترامپ چگونه میخواهد این سیاست را به اجرا درآورد و آیا اقدام نظامی نیز از گزینههای موجود هست یا خیر.
ترامپ چین را به ساخت یک «مجموعۀ عظیم نظامی در وسط دریای چین جنوبی» متهم کرده است. مجموعهای که یک دروازۀ بزرگ برای هزاران میلیارد دلار پولی است که پکن با تجارت دریایی کسب میکند.
رئیسجمهور جمهوریخواه امریکا همچنین از منتقدان اصلی سیاستهای تجاری پکن با ایالاتمتحده است و ادعا میکند چین مالیاتهای سنگینی بر کالاهای امریکایی میبندد و ارزش ارز خود را برای دریافت سود بیشتر به صورت عمدی کاهش میدهد.
اسپایسر روز دوشنبه گفت که ترامپ از تمایل کسبوکارهای امریکایی برای ورود به بازار چین آگاه است و به زودی دربارۀ نگرانیهای موجود در این رابطه اظهارنظر خواهد کرد.
واکنش چین به رویکرد دولت جدید امریکا
هوآ چونیینگ، سخنگوی وزارت امور خارجۀ چین، روز سهشنبه با اشاره به اینکه چین حاکمیت انکارناپذیری بر جزایر اسپرتلی دارد، از مقامات امریکایی خواست در مورد دریای جنوبی چین با احتیاط عمل و گفتوگو کنند.
جزایر اسپرتلی که مجموعاً 926 کیلومتر مساحت دارد، از جمله جزایر مورد مناقشه در دریای جنوبی چین به حساب میآیند.
هوآ در یک نشست مطبوعاتی افزود: «چین قاطعانه از آزادی ناوبری همۀ کشورها مطابق با قوانین بینالمللی در دریای جنوبی چین دفاع میکند.»
تنش میان پکن و دولت جدید واشنگتن هنگامی شدت گرفت که ترامپ پس از پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری امریکا به تماس تلفنی رئیس اجرایی جزیرۀ تایوان پاسخ داد و این موضوع خشم مقامات چین را برانگیخت. واشنگتن در سال 1979 ارتباطات دیپلماتیک خود را با تایوان قطع کرد و پکن را بهعنوان تنها دولت رسمی در «چین واحد» به رسمیت شناخت.
ترامپ اما در اظهاراتی جنجالی گفته بود امریکا ملزم به ادامۀ سیاست «چین واحد» که تایوان را بخشی از سرزمین چین میداند، نیست. دولت چین در واکنش به این گفتۀ ترامپ اعلام کرد زیر سؤال بردن اصل «چین واحد» اثری جدی بر صلح و ثبات در تنگۀ تایوان خواهد گذاشت.
امریکا از سال 2011 میلادی راهبرد منطقهای خود را بر آسیا متمرکز کردهاست. کاخ سفید بارها اعلام کرده است که برای تأمین منافع بلندمدتِ واشنگتن، هیچ منطقهای مهمتر از آسیا نیست. برخی ناظران سیاسی بر این باورند که امریکا در تلاش است تا با استفاده از این راهبرد، سلطۀ خود را تحمیل کرده و گسترش قدرتِ چین در آسیا را به نحوی خنثی کند.
استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تیوی فارسی» بلامانع است.