شاهزاده سعودی جای پای خود را محکم می‌کند

پایگاه خبری بیزْنِس اینسایدِر در مقاله‌ای نوشت عربستان سعودی در تلاشی مذبوحانه درصدد تنوع بخشی به اقتصاد خود و کاهش وابستگی به نفت برآمده و شخصی که ابتکار عمل را در این خصوص به دست گرفته محمد بن سلمان 30 ساله جانشین ولیعهد سعودی است.

ملک سلمان در ظاهر حاکم است اما شاهزاده بن سلمان فرزند مورد عنایت خاص وی بیش از پیش ابتکار عمل را در مورد برخی تصمیم‌گیری‌های خطیر به دست گرفته است.

تسلط محمد بن سلمان بر یکی از مهمترین اقتصادهای جهان روز شنبه به وضوح نمود یافت، آنجا که وی علی النعیمی وزیر کهنه کار نفت با 20 سال تجربه را عزل و خالد الفالح رئیس شرکت نفتی دولتی آرامکو را که مستقیما تحت کنترل این شاهزاده سعودی قرار دارد، به جای وی منصوب کرد. البته این امر چندان جای تعجب ندارد زیرا که شاهزاده جوان پیشبرد طرح جنجال برانگیز موسوم به «چشم انداز 2030 سعودی» را بر عهده دارد، طرحی که همزمان با تضعیف وجهه دیپلمات‌های تکنوکرات سعودی که مشارکتشان برای تحقق طرح حیاتی است، سودای ترک اعتیاد عربستان به نفت را دارد. اما به باور کارشناسان، بن سلمان  ساده‌لوحانه در پی اصلاحات اقتصادی رادیکالی است که اجرای آن غیر ممکن است و به بی ثباتی در کشورش منجر می شود.

پال سنکی تحلیلگر ارشد مرکز پژوهشی وُلف پیشتر در گفتگو با فایننشال تایمز گفت که بن سلمان کم سن و سال از ابتکار عمل دیرینه قشر نخبگان و خواص پرنفوذ و پرسابقه عربستان کاسته و آنان را از گردونه تصمیم‌گیری پشت درهای بسته کنار گذاشته است.

به عنوان نمودی از به حاشیه رانده شدن سیاستمداران تکنوکرات مانند النعیمی می‌توان به اظهارات الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه اشاره کرد که پیشتر النعیمی را فاقد اختیار لازم برای مذاکرات در نشست دوحه دانست، نشستی که به درخواست عربستان از کشورهای عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) برای پیوستن ایران به «طرح فریز نفتی» برگزار شد.

طرح فریز کردن میزان تولید نفت خام برای کاهش عرضه نفت مازاد بر تقاضای بازارهای جهانی و افزایش قیمت آن، از چندی پیش مطرح شده، اما تا کنون درباره آن اتفاق نظر وجود نداشته است.

عربستان در ماه دسامبر سال گذشته میلادی از کسری بودجه 98 میلیارد دلاری خود خبر داد، رقمی که از عدم همخوانی مصارف با سطح درآمد حکایت دارد. بهای نفت در ماه ژوئن 2014 از عددی سه رقمی به حدود 40 دلار سقوط کرد.

فروش نفت 77 درصد کل درآمدهای عربستان را تشکیل می‌دهد که در پی سقوط شدید قیمت نفت کاهش 23 درصدی درآمد ریاض در سال گذشته را به دنبال داشت.

بنا بر گزارش‌ها، ریاض خواستار دریافت وام به ارزش 10 میلیارد دلار است و این در حالی است که رتبه اعتباری عربستان برای دریافت وام در نزد موسسات اعتبار سنجی کاهش یافته است.

چشم انداز پیشرفت یا طرح مصادره آرامکو

جیسون تووی اقتصاددان بخش خاورمیانه شرکت تحقیقاتی مشاوره‌ای «کاپیتال اکونومیکس» گفت که طرح چشم‌اندار 2030 عربستان چندان حاوی ایده جدیدی نیست وکماکان دچار ضعف‌های مهمی است که مستلزم رسیدگی سیاستگذاران است.

وی ادعای بن سلمان مبنی بر استقلال عربستان از نفت تا سال 2020 را فاقد وجاهت و غیرقابل قبول دانست.

برخی نیز تحلیل بدبینانه تری از طرح چشم انداز 2030 عربستان دارند و بر این باورند که این طرح تاکتیکی برای منحرف کردن توجه مردم عربستان از خصوصی سازی تدریجی آرامکو، پولسازترین موسسه در کشور است، موسسه ای که همه چیز به آن بستگی دارد.

در صندوق ذخیره ارزی که شاهزاده محمد بن سلمان از آن سخن می گوید درآمد 2 تریلیون دلاری آرامکو که قرار است در کشور سرمایه گذاری شود در نهایت تحت کنترل این شاهزاده جاه طلب خواهد بود.

نشریه ایندیپندنت پیشتر در گزارشی نوشت اظهارات محمد بن سلمان درباره اینکه خصوصی سازی آرامکو باعث شفافیت و کاهش فساد می‌شود، همچنان با بدبینی عمومی مواجه است.

استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تی وی فارسی» بلامانع است.

Press TV’s website can also be accessed at the following alternate addresses:

www.presstv.co.uk