«رخ دادن کودتای ترکیه با چراغ سبز امریکا و آلمان محتمل است»

یک مفسر سیاسی می‌گوید تصور این‌که کودتای نافرجامِ 26 تیر در ترکیه بدون رضایت امریکا و آلمان رخ داده باشد، بسیار دشوار است.

شبکۀ پرس‌ تی‎وی برای بحث دربارۀ شرایط ترکیه و اقدامات اخیر دولت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور این کشور پس از کودتای نافرجام گروهی از نظامیان در ترکیه، با جان استپلینگ، نویسنده و مفسری در نروژ، گفت‌وگو کرده است که بخش‌هایی از آن به قرار ذیل است:

پرس ‌تی‌وی: از چند هفتۀ گذشته و پس از رخ دادنِ کودتای نافرجام در ترکیه، انتشار اخبار مربوط به اخراج و دستگیر شدن مظنونین به امری معمول مبدل شده است، نظر شما دربارۀ وضعیت ترکیه چیست؟

استپلینگ: نمی‎توانم رویداد دیگری را به یاد بیاورم که گزارش‌های چنین متناقض و نظریه‌هایی چنین مغایر دربارۀ آن، وجود داشته باشد. اگر به واکنش امریکا و آلمان در شب وقوع کودتای نافرجامِ ترکیه توجه کنید، هر دو در ابتدا اکراه فوق‌‎العاده‌ای برای محکوم کردن آن داشتند و سپس، هنگامی که کودتا با شکست روبرو شد، اظهاراتی بسیار سرسری داشتند.

از دو منظر می‌توان به این موضوع نگاه کرد. یکی این‎که از آن‌جایی که کودتا بسیار ناشیانه طراحی شده بود، ممکن است اردوغان، خود به دلایلی آن را ایجاد کرده باشد. منظر دوم، نظرگاه دولت پنهان ترکیه (Deep State) است که می‌‎گوید آژانس اطلاعات مرکزی امریکا (سی.آی.اِی) و ناتو با کمک آلمان آن را سازماندهی کردند. من قطعاً از این موضوع آگاهی ندارم، اما باید به یاد داشته باشید که هیلاری کلینتون، رئیس جمهور احتمالیِ آینده در امریکا است و اهداف وی در مورد سوریه بسیار روشن است. (باراک) اوباما (رئیس جمهور امریکا) نیز هرگز احترام ویژه‌ای برای اردوغان قائل نبوده است و فکر می‌کنم آن‌چه اردوغان می‌خواسته را در اختیار او قرار نداده و یا آن‌طور که اردوغان می‌خواسته در اختیارش نگذاشته است.

دشوار است که تصور کنیم این کودتا بدون موافقت آلمان و امریکا رخ داده باشد. چرا تا این اندازه ناشیانه بود؟ نمی‎دانم، آیا مقدمۀ رخدادی دیگر بود؟ این نظریه را از سوی برخی شنیده‌ام. قضاوت در این باره اکنون دشوار است، اما در حال حاضر تعداد خبرنگارانِ زندانی در ترکیه بیش از شمار آن‎ها در دانشکده‌های خبر است. تفسیر سرکوب‌ها دشوار است، اما اردوغان همواره چنین شخصیتی بوده است. او یک فرد بسیار اقتدارگرا است. شخصاً، تصور می‎کنم این موضوع به اهداف ناتو در سوریه مرتبط است، اما شفاف‌سازی دربارۀ ارتباط امور در چنین دسیسه‌ای بسیار بسیار دشوار است.

پرس ‌تی‌وی: همان‌طور که اشاره کردید، دیدگاه‎ها و فرضیات بسیار متفاوتی دربارۀ آن‎چه در شب کودتا در ترکیه رخ داد، وجود دارد. یکی از این فرضیات که چالش‎ها و سؤالات بسیاری در پی داشته، موضوع فتح‌الله گولن، شخصیت مذهبی مخالف دولت ترکیه، است. نقش وی در  این موضوع چیست؟

استپلینگ: به نظر من موضوع گولن احتمالاً با منافع ایالات متحده امریکا در ارتباط است. منظورم این است که وی در حال حاضر آن‌جا مستقر است. البته باز هم این تناقض مطرح است که اگر از منظر نظری امریکا و ناتو به دنبال یک دولت سکولار در ترکیه باشند، چرا باید گولن با آن‎‏ها همکاری کند؟ اما شاید امریکا و ناتو به دنبال چنین دولتی نیستند. امریکا همواره به دنبال یک شریک سازش‌پذیر است و به بیش از آن نمی‌اندیشد. بنابراین آن‎چه به ذهن من خطور می‌کند، بیشتر از یک امر نمادین حکایت می‌کند، نه بیش از آن. 

استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تی وی فارسی» بلامانع است.

Press TV’s website can also be accessed at the following alternate addresses:

www.presstv.co.uk