مقایسۀ نظام‌های حکومتی و انتخاباتی ایران و هفت کشور عربی حاشیۀ خلیج‌فارس

هشت کشور حاشیه خلیج فارس از جمله ایران و هفت کشور عربی  دارای نظام‌های حکومتی و انتخاباتی متفاوتی هستند. در اینجا به مقایسۀ نظام انتخاباتی جمهوری اسلامی  و دیگر کشورهای حاشیۀ خلیج‌فارس می‌پردازیم.

ایران

در جمهوری اسلامی ایران، رهبر به‌عنوان عالی‌ترین مقام سیاسی کشور از سوی مجلس خبرگان (88 عضو) منصوب می‌شود. این مجلس که اعضای آن از سوی مردم انتخاب می‌شوند، کار نظارت بر عملکرد رهبری را نیز بر عهده دارد.

در ایران علاوه بر رئیس‌جمهور، اعضای مجلس شورای اسلامی و شوراهای شهر و روستا نیز از سوی مردم انتخاب می‌شوند.

عربستان سعودی

نظام حکومتی عربستان سعودی پادشاهی مطلق است. شخص پادشاه از اختیارات نامحدودی برخوردار است. پادشاهی مطلق در این کشور موروثی است. پادشاه رئیس دولت است و اعضای کابینه را عمدتاً از اعضای خانوادۀ سلطنتی آل سعود منصوب می‌کند. اعضای مجلس شورای عربستان (پارلمان) نیز با حکم سلطنتی از سوی پادشاه منصوب می‌شوند.

تنها انتخابات عمومی در عربستان انتخابات شهرداری‌ها است که تا سال 2015 زنان حق شرکت در آن را نداشتند.

عمان

در عمان نیز سلطنت، موروثی مطلق است که در آن، سلطان ریاست دولت را بر عهده دارد و اعضای کابینه را برمی‌گزیند.

سلطان همچنین اعضای مجلس شورا یا همان پارلمان را با انتخاب از میان اسامی که از سوی سران پرنفوذ محلی در مناطق مختلف معرفی شده‌اند، برمی‌گزیند.

بحرین

نظام حکومتی در کشور جزیره‌ای بحرین، سلطنتی مشروطه است که در آن اختیارات پادشاه در قانون اساسی محدود شده است.

در دهه 1970 انتخاباتی در بحرین برای انتخاب اعضای مجلس مؤسسان برگزار شد که وظیفه‌شان نگارش قانون اساسی بود.

طبق قانون اساسی، پادشاهی در خانوادۀ آل خلیفه، موروثی است. تنها نیمی از اعضای شورای ملی (پارلمان) بحرین از سوی مردم انتخاب می‌شوند. نیمی دیگر را پادشاه با سلیقۀ خود انتخاب و منصوب می‌کند.

بزرگ‌ترین حزب مخالف در بحرین الوفاق بود که چندی پیش از سوی آل خلیفه منحل شد و اعضایش بازداشت و از فعالیت سیاسی منع شدند.

عراق

اعضای پارلمان عراق از سوی مردم انتخاب می‌شوند. وظیفۀ نمایندگان پارلمان علاوه بر تصویب قوانین، انتخاب رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر است. کابینۀ عراق را نخست‌وزیر تشکیل می‌دهد.

کویت

حکومت در کویت در دست خانوادۀ الصباح است. امیر کویت نخست‌وزیر را منصوب می‌کند تا وی نیز با انتصاب وزرا، تشکیل کابینه دهد.

در کویت با این حال اعضای پارلمان از طریق انتخابات تعیین می‌شوند و قدرت لغو احکام امیر یا برکناری وزرا را دارند.

امارات متحده عربی

نظام حکومتی در امارت نیز پادشاهی مطلقه است که در آن حاکم ابوظبی، رئیس‌جمهور و رئیس دولت و حاکم دبی نیز نخست‌وزیر است. مردم امارات نیز تنها نیمی از اعضای شورای ملی فدرال را انتخاب می‌کنند.

قطر

نظام سیاسی قطر پادشاهی مطلقه است که شباهت بسیاری به نظام حکومتی عربستان سعودی دارد.

قرار بود انتخابات مجلس قطر در سال 2013 برگزار شود، اما به دلایلی تا سال 2019 به تعویق افتاد.

استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تی‌‌وی فارسی» بلامانع است.

Press TV’s website can also be accessed at the following alternate addresses:

www.presstv.co.uk