علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، میگوید ایران راههای متعددی برای مقابله با نقض برنامۀ جامع اقدام مشترک (برجام) دارد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، شمخانی سهشنبه (9 آذر) با اشاره به راههای متعدد برای مقابله با نقض برجام، گفت ایران تاکنون طرف ناقض برجام نبوده است.
وی هشدار داد قدرت مانور جمهوری اسلامی ایران در برابر احتمال نقض برجام از جانب غربیها بهویژه امریکاییها بازدارنده است.
شمخانی افزود: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی هر آنچه را از گزارش فنی در ارتباط با اجرای تعهدات ما فراهم کرده است، حتی با تنگنظری، حکایت از این دارد که جمهوری اسلامی در اجرای تعهداتش عالی عمل کرده و این کارکرد مثبت طبیعتاً نیازمند پاسخ مثبت است.»
او با بیان اینکه تا این لحظه بدعهدیهایی در برخی ابعاد برجام از جانب طرف غربی و امریکایی مشاهده شده است، هشدار داد: «استمرار این بدعهدیها میتواند راهکارهای برنامهریزی شده را فعال کند.»
شمخانی گفت: «ما گزینههای مختلفی داریم اما بهطور حتم آغازکنندۀ هیچ گزینهای که این تعهد بینالمللی را نقض کند نیستیم چون برجام تعهدی بینالمللی است و باید طرفهای مختلف وافی به عهدی باشند که امضا کردهاند.»
وی افزود: «ما نگران نیستیم زیرا قدرت مانوری که در برابر هر کارکرد منفی طرف مقابل در اختیار داریم بهطورقطع، قدرت بازدارندهای است.»
مقابلهبهمثل ایران در برابر نقض احتمالی برجام
در همین راستا، علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفت: «در صورت تمدید تحریمها و نقض برجام از جانب امریکا، تولید و غنیسازی اورانیوم را به 190 هزار سو افزایش میدهیم.»
وی در گفتوگو با خبرگزاری صداوسیما افزود: «این اقدامِ مقابلهبهمثل در راستای مصوبه و قانون مجلس شورای اسلامی اجرا خواهد شد. ما در حال حاضر در حال بررسی وضعیت این عهدشکنی از جانب امریکا هستیم.»
وی یادآور شد: «البته سیاست دولت، شورای عالی امنیت ملی و هیئت نظارت بر اجرای برجام بر اساس آنچه مصوب شده از زبان آقای (علیاکبر) صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشور، اعلام شده است.»
بروجردی همچنین موضوع هستهای کشور را یک موضوع ملی خواند که تمام بخشها ازجمله دولت، مجلس و شورای عالی امنیت ملی بر آن وحدت نظر دارند و گفت: «امریکا تنها یکی از کشورهای مذاکرهکننده و امضاکنندۀ برجام است و تا آنجا که ما اطلاع داریم اروپاییها مخالف نقض برجام هستند و طبیعتاً نظر روسیه و چین به اقدامات امریکا مثبت نخواهد بود.»
وی افزود: «بنابراین ما نباید آغازگر عدم اجرای برجام باشیم. هر اتفاقی که در این عرصه در جهت نقض برجام صورت پذیرد بدون تردید صورتحساب آن به نام امریکاییها نوشته شده است و آنها نمیتوانند این هنجارشکنی را که شورای امنیت پشتوانۀ آن است به حساب ایران بنویسند.»
بروجردی گفت: «بنابراین امریکاییها باید عواقب عدم اجرای برجام را بپذیرند و ما هم تصمیمات خودمان را با توجه به قانون مجلس خواهیم گرفت و آمادگی کامل را برای اقدامات لازم داریم.»
بروجردی همچنین تمدید تحریمها علیه ایران را با توجه به اتمام زمان تحریمها نقض صریح برجام دانست و گفت: «آنچه فعلاً وجود دارد مربوط به قانون آیسا است که در حال حاضر به دستور رئیسجمهور امریکا غیرفعال است و با توجه به اینکه بهزودی ترامپ قدرت را در امریکا به دست خواهد گرفت، آنها سیاستهای فعلی اوباما را در مورد غیرفعال کردن این قانون دنبال نخواهند کرد.»
وی افزود: «در نقطۀ مقابل بر اساس قانون مجلس شورای اسلامی نیز دولت مکلف شده است اقدامات لازم را در جهت منافع جمهوری اسلامی ایران در عدم اجرای برجام به کار گیرد. ما در مجلس شورای اسلامی معتقدیم تمدید تحریمها خروج از تعهد امریکا و نقض برجام است.»
در همین راستا، حضرت آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، یکشنبه (7 آذر) نسبت به تمدید تحریمهای ضدایرانی از سوی امریکا هشدار دادند و آن را نقص تعهدات از سوی این کشور قلمداد کردند.
علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز دوشنبه (8 آذر) گفت پیشبینیهای لازم در قبال تصمیم احتمالی امریکا دربارۀ تمدید تحریم علیه ایران صورت گرفته است.
صالحی گفت: «در جلسهای که به ریاست آقای (حسن) روحانی (رئیسجمهور ایران) برای بررسی این موضوع برگزار شد، پیشبینیهای لازم انجام شده ولی قرار شد در زمان مقرر با ارزیابی، رصد و تحلیلی که از سیر تحول این موضوع صورت میگیرد نظر کمیتۀ نظارت بر برجام اعلام شود.»
ایران و کشورهای گروه 1+5 شامل امریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه، چین و آلمان در 23 تیر 1394 به توافق هستهای دست یافتند که نتیجۀ آن برنامۀ جامع اقدام مشترک (برجام) شد.
اعضای مجلس نمایندگان امریکا 25 آبان با 419 رأی موافق در مقابل یک رأی مخالف، قانون تحریم ایران (آیاساِی) را برای 10 سال دیگر تمدید کردند. پس از آن سنای امریکا نیز اعلام کرد این طرح را تصویب میکند.
قانون تحریمهای ایران در پایان سال 2016 میلادی منقضی خواهد شد. طرح تمدید این قانون پس از تصویب مجلس نمایندگان امریکا و سنا، با امضای رئیسجمهور امریکا به قانون مبدل میشود.
مقامات امریکا در سال 1996 و در دورۀ ریاستجمهوری بیل کلینتون، ایران را به بهانۀ واهی تلاش برای دستیابی به تسلیحات هستهای، تحریم کردند. ایران شدیداً این اتهام را رد و اعلام کرد بهعنوان یکی از امضاکنندگان متعهد به پیماننامۀ منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) و یکی از اعضای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، حق استفاده از فناوری هستهای برای اهداف صلحآمیز را دارد.