رئیسجمهور ایران میگوید دولت و نظام جمهوری اسلامی هرگز از خون شهیدان مظلوم فاجعۀ منا در مکه نخواهند گذشت و به پیگیریهای حقوقی و سیاسی خود برای احقاق حقوق آنان ادامه خواهد داد.
حسن روحانی روز چهارشنبه در جلسۀ هیئتدولت، گفت: «دولت سعودی که با مانعتراشی، از اعزام حجاج ایرانی جلوگیری کردهاست، امسال علاوه بر همۀ جرائم گذشته، کارنامۀ خود را به گناه صدّ عن سبیل الله هم آلوده کرد.»
وی افزود: «سال گذشته تعداد زیادی مردم مسلمان در روز عید قربان و در سرزمین منا بخاطر بیتدبیری و بیکفایتی افرادی که مسئولیت حج را در سرزمین عربستان برعهده دارند، مظلومانه جان باختند.»
رئیسجمهور ایران تأکید کرد: «مردم مسلمان و حاجیانی که برای انجام فریضۀ حج به سرزمین عربستان سفر کرده بودند، مظلومانه زیر دست و پا افتادند و مأمورین هم به جای امدادرسانی، نظارهگر بوده و اقدامات جدی برای نجات مظلومین انجام نگرفت.»
روحانی افزود: «مراسم حج غیر از عبادت خدای بزرگ، ایامی است که باید منافع جهان اسلام، وحدت مسلمانان و تصمیماتی که آنجا اتخاذ میشود، در مقابل دیدگان جهانیان قرار بگیرد، اما متأسفانه در بسیاری از سالهای ایام حج، بویژه سال گذشته، نه تنها شاهد ایفای منافع جهان اسلام و اهداف بلندی که قرآن مجید برای مناسک حج مشخص میکند نبودیم، بلکه با کمال تاسف، عزت، کرامت و حتی جان مسلمانان زیر دست و پا قرار گرفتند.»
وی تصریح کرد: «کسانی که در دنیا به واسطۀ الحرمین الشریفین القاب زیبایی برای خود کسب کردند، باید بدانند که وظیفۀ اولیۀ آنها احترام واقعی به حرمهای شریف و زائرین حرمین است و یکی از وظایف اولیۀ آنها ایجاد امنیت و آسایش برای حجاج است.»
ریاض باید در قبال فاجعۀ منا پاسخگو باشد
روحانی گفت دولت عربستان باید در قبال فاجعۀ منا پاسخگو باشد و افزود: «متأسفانه این دولت حتی از عذرخواهی زبانی نیز از مسلمانان و کشورهای اسلامی سر باز زده است در حالی که عذرخواهی و قول به جبران آن مشکل و نیز جلب همفکری با سایر کشورهای اسلامی برای تأمین امنیت آینده مراسم حج میتوانست تا حدودی بر بیکفایتیهای انجام شده سرپوش بگذارد، اما نه عذرخواهی انجام شد و نه خسارتی جبران گردید و نه برای سالهای آینده برای مسلمانان استمداد و همفکری اتخاذ شد و شاهد برنامهریزی جدیدی هم برای بهبود وضعیت آینده نیستیم.»
وی گفت: «امروز در شرایطی هستیم که شاید پیگیری اقدامات حقوقی در این راستا در داخل عربستان دشوار باشد، چرا که سفارتخانه کشورمان در آنجا بسته شده، اما دولت، مسئولین و نظام هرگز از خون عزیزان خود نخواهد گذشت و به اقدامات حقوقی و سیاسی به منظور احقاق حقوق مردم ادامه خواهد داد.»
رئیسجمهور ایران افزود: «دولت عربستان در قبال بیکفایتی خود تحت فشار سیاسی و حقوقی دولت ایران قرار گرفت و به دنبال بهانهای بود که خود را از آن رها کند و متأسفانه تعدادی نادان و احساساتی این بهانه را در اختیار دولت عربستان قرار دادند تا با فرار رو به جلو و نمایش قطع رابطۀ سیاسی، خودش را از فشارهای سیاسی و حقوقی دولت ایران برهاند.»
روحانی با اشاره به اینکه اختلاف میان ایران و عربستان سعودی «صرفاً مسئلۀ حج و منا نیست»، افزود: «دولت سعودی با جنایتهایی که در منطقه انجام میدهد و با حمایت خود از تروریسم، بواقع خون مسلمانان را در عراق، سوریه و یمن، میریزد و روزانه زنان و کودکان یمنی را زیر بمباران وحشیانه خود قرار میدهد.»
اقدامات هماهنگ برای تنبیه دولت سعودی
وی گفت: «کشورهای منطقه و دنیای اسلام برای حل مشکلات موجود و تنبیه دولت عربستان باید اقدامات هماهنگی انجام دهند تا از یکسو حج شرافتمندانه و ابراهیمی به معنای واقعی کلمه در مکه و مدینه و حرمین الشریفین انجام شود و از سوی دیگر کشورهای منطقه از حمایتهای این رژیم از تروریسم نجات یابند و مردم یمن نیز بتوانند در صلح و امنیت زندگی کنند.»
رئیسجمهور ایران تأکید کرد: «دولت و نظام جمهوری اسلامی ایران در مسیر حمایت از مسلمانان و مظلومین در سراسر جهان و امنیت منطقه همانطوری که همواره فعال بوده، به راه خود ادامه خواهد داد و امیدواریم در آینده نزدیک شاهد امنیت همه کشورهای منطقه، خاورمیانه و بویژه عراق، سوریه و یمن و نیز شاهد مراسم حج باشکوهی در شأن دنیای اسلام و در چارچوب آیات و آموزههای قرآن مجید و سنت پیامبر گرامی اسلام(ص) باشیم.»
در اوایل مهر 1394 در اثر سوء مدیریت مسئولان سعودی، در مناسک رمی جمرات در منا، تعداد زیادی از زائران خانۀ خدا جان باختند.
مقامات ریاض مدعی هستند در فاجعه منا حدود 770 نفر جان باختند، در حالی که خبرگزاری اسوشیتدپرس از جان باختن 2 هزار و 426 زائر در این حادثه خبر داد. بیش از 460 ایرانی در میان قربانیانِ این فاجعۀ دردناک بودند.
ایران بارها از بیکفایتی عربستان در برگزاری امنِ مراسم حج انتقاد کرده است. مقامات ایرانی کارشکنیهای چندبارۀ سعودیها و عدم توانایی آنها برای تضمین امنیتِ مراسم حج را دلایل اصلی محروم ماندن زائران ایرانی از شرکت در مناسک حج امسال عنوان کردهاند.