حسن روحانی رئیس جمهوری ایران با تاکید بر اینکه «دریای خزر، دریای صلح و دوستی» است، خواستار گسترش همکاریها میان کشورهای ساحلی آن شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، روحانی روز یکشنبه در نشست خبری مشترک با الهام علیاف رئیس جمهوری آذربایجان گفت: «دریای خزر، دریای صلح، دوستی و توسعه بین کشورهای ساحلی خزر است ؛ در زمینه رژیم حقوقی دریای خزر تفاهم کردیم که دو کشور با سرعت بیشتری در این زمینه تلاش کنند تا به توافق نهایی در آینده دست پیدا کنیم.»
روحانی افزود: «در زمینه فعالیتهای مشترک در دریای خزر در بخش نفت و گاز نیز مقرر شد تا فعالیت و مشارکت در مناطق مشترک مورد تفاهم طرفین باشد که این گام مهمی در ارتقا سطح مناسبات دو کشور خواهد بود.»
وی همچنین حفظ «محیط زیست در دریای خزر» را حائز اهمیت عنوان کرد و گفت: «آلودگیها در این دریای بسته میتواند بسیار خطرناک باشد؛ لذا در این راستا باید تفاهماتی که در گذشته صورت گرفته و قراردادهایی که بین کشورهای دریای خزر امضا شده اجرایی و دبیرخانهای در این زمینه در جمهوری آذربایجان تشکیل و فعال شود.»
عزم راسخ دو کشور برای گسترش همکاریها
روحانی با تاکید بر اینکه «دو ملت و دو دولت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان، برای توسعه همه جانبه مناسبات و همکاریها، عزم راسخ دارند»، گفت: «طی سه سال گذشته روابط دو کشور به سرعت در حال گسترش بوده و گامهای بسیار خوبی برای توسعه همه جانبه مناسبات تهران - باکو برداشته شده است.»
وی افزود: «در نشست هیاتهای عالی رتبه دو کشور در زمینه توسعه تجارت میان دو کشور و کاهش تعرفههای گمرکی گفتگو شد. کمیسیونهای مشترک دو کشور باید تلاش کنند تا زمینه برای رسیدن به هدف نهایی که برقراری تجارت آزاد بین دو کشور است، مهیا شود.»
روحانی توسعه روابط بانکی دو کشور را حائز اهمیت و آن را پایهای برای گسترش مناسبات و همکاری های اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان خواند.
وی با بیان اینکه «در بخشهای سرمایه گذاری، صنعت و تکنولوژی شاهد گام مهمی برای آغاز پروژه ساخت خودرو در آذربایجان هستیم»، گفت: «این پروژه منتهی به ساخت و تولید 10 هزار خودرو در سال برای نیازمندیهای داخلی آذربایجان یا کشورهای همسایه خواهد بود و این گام خوبی برای توسعه روابط دو کشور در زمینه مناسبات صنعتی است؛ همچنین در زمینه داروسازی هم گامهایی که برداشته شده آغازی برای گسترش روابط صنعتی و تکنولوژیک بین دو کشور خواهد بود.»
تسهیل صدور روادید؛ راهاندازی کریدور شمال-جنوب
روحانی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: «با توافق طرفین قرار شد مسئولان ایران و جمهوری آذربایجان در زمینه توسعه گردشگری میان دو کشور و سرمایه گذاری در راستای توسعه خطوط هوایی تلاش کرده و شرایط لازم را در زمینه تسهیل روادید انجام دهند تا مردم ایران و جمهوری آذربایجان بتوانند به راحتی از جاذبه های تاریخی، فرهنگی و طبیعی دو کشور بازدید کنند.»
وی با تاکید بر اینکه موضوع ترانزیت و کریدور شمال- جنوب از موضوعات اساسی میان دو کشور و کشورهای منطقه است، گفت: «اولین بخش این کریدور با افتتاح و اتصال راه آهن آستارا – آستارا و پایانهای که در ایران احداث میشود، آغاز خواهد شد و گام دوم، اتصال راه آهن آستارا به رشت خواهد بود که دو کشور با مشارکت هم در این راستا سرمایه گذاری خواهند کرد.»
روحانی افزود: «جمهوری آذربایجان با احداث این راه آهن به خلیج فارس متصل میشود و در نهایت این خط آهن کشورهای منطقه قفقاز، روسیه و اروپای شمالی و شرقی را به خلیج فارس و کشورهای جنوبی خلیج فارس را به شمال متصل میکند و در نتیجه میتواند روابط توسعه یافته و خوب اقتصادی را برای کل منطقه به ارمغان بیاورد.»
لزوم حفظ تمامیت ارضی کشورها
روحانی با اشاره به موضوع درگیریها در قرهباغ گفت: «جمهوری اسلامی ایران معتقد است در کشورهای منطقه باید صلح و ثبات برقرار شود و مشکلات و اختلافات میان کشورهای منطقه باید با گفتگو و مذاکره به حل و فصل نهایی برسد.»
دکتر روحانی با تاکید بر ضرورت حفظ تمامیت ارضی کشورها از جمله آذربایجان و عدم تغییر مرزها در منطقه اظهار امیدواری کرد: «مسائل منطقه از طریق گفتگو حل و فصل شود و تلاش کشورها بر گسترش صلح، ثبات و امنیت منطقه متمرکز شود.»
رئیس جمهوری خاطر نشان کرد: «جمهوری اسلامی ایران به عنوان همسایه دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان همواره تلاش کرده تا مسیر برای گفتگو و حل و فصل مسائل را هموار کند و در این مسیر از هیچ تلاشی دریغ نخواهد کرد.»
گسترش همکاری علیه تروریسم
روحانی ادامه داد: «در زمینه مسئله تروریسم و خطری که خشونت و ترور میتواند برای منطقه قفقاز، آسیای مرکزی خاورمیانه و کل جهان داشته باشد گفتگو کردیم و قرار شد همکاریهای دو کشور در زمینه مبارزه با تروریسم گسترش یافته و همچنین در زمینه مسائل فرهنگی و ترویج و تبلیغ اسلام ضد خشونت و اسلام برادری، رحمانی و اعتدالی که مورد نظر هر دو دولت است، تلاش کنیم.»
رئیس جمهوری ضمن ابراز امیدواری از اینکه علماء، اندیشمندان و فرهیختگان دو کشور در زمینه گسترش و ترویج اسلام رحمانی و برادری در منطقه تلاش کنند، گفت: «امیدواریم تلاش دو کشور در زمینه مسائل فرهنگی ، دانشگاهی و فناوریهای پیشرفته گسترش یابد که البته تصمیماتی در این راستا اتخاذ شده است.»
علیاف: امضای 16 سند همکاری در 3 سال
رئیس جمهوری آذربایجان نیز در این نشست خبری امضاء 16 سند همکاری بین دو کشور طی 3 سال گذشته را بسیار پربار و ثمربخش دانست و ابراز امیدواری کرد که این توافقات، روابط رو به جلو دو کشور را تحکیم ببخشد.
الهام علیاف با تأکید بر اینکه در تمامی سازمانهای بینالمللی دو دولت حامی و همکار یکدیگر بودهاند، افزود: «جمهوری آذربایجان همواره مخالف تحریمهای ظالمانه علیه جمهوری اسلامی ایران بود و خوشحالیم که امروز برداشته شدن تحریمها زمینه را برای تقویت همکاری بین دو کشور فراهم کرده است.»
علیاف ادامه داد: «توسعه تجارت بین ایران و آذربایجان علیرغم بحرانهای متعدد اقتصادی در سطح جهان نشانگر نزدیکی دو دولت و ملت است.»
علیاف دیدار سهجانبه بین روسای جمهور سه کشور را یک ابتکار جدید و مهم دانست که پایه و ریشههای آن در تاریخ و جغرافیای این سه کشور میباشد.
رئیس جمهوری آذربایجان با اشاره به احداث کارخانه خودروسازی و داروسازی توسط جمهوری اسلامی ایران در آذربایجان، گفت: «در زمینه گردشگری نیز باید زمینه رفت و آمد مردم دو کشور از مسیرهای هوایی و ریلی تسهیل شود.»
امضای 6 سند همکاری
پیش از این نشست خبری در مراسمی با حضور حسن روحانی و الهام علیاف، دو کشور در راستای تعمیق و تقویت روز افزون روابط و همکاریهای دو جانبه 6 سند و تفاهم نامهها را امضا کردند.
اولین یادداشت تفاهم همکاری در زمینه استاندارد، بین سازمان ملی استاندارد ایران و وزارت اقتصاد جمهوری آذربایجان به امضاء رسید. همچنین یادداشت تفاهمی میان بانک مرکزی دو کشور به امضاء روسای بانکهای مرکزی ایران و جمهوری آذربایجان رسید.
سند برنامه اجرایی همکاریها در زمینه گردشگری میان دو کشور بین سازمان صنایع دستی و گردشگری ایران و سازمان مربوطه طرف دیگر امضاء شد و پروتکل تمایل میان دولت ایران و جمهوری آذربایجان در زمینه تحقیق کریدور حمل و نقل شمال – جنوب بین وزیر مسکن و شهرسازی و همچنین وزیر حمل و نقل جمهوری آذربایجان امضاء شد.
بعلاوه در زمینه همکاریهای امنیت الکترونیک تفاهمنامهای به امضاء وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران و وزیر حمل و نقل جمهوری آذربایجان رسید.
آخرین یادداشت تفاهم نیز، موافقتنامه همکاری در زمینه حفظ نباتات و قرنطینه گیاهی بود که به امضاء وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و وزیر کشاورزی جمهوری آذربایجان رسید.
لزوم مقابله با تبلیغ ترور به اسم اسلام
رئیس جمهوری ایران همچنین در دیدار هیاتهای عالی رتبه ایران و جمهوری آذربایجان به موضوع تروریسم به عنوان تهدیدی برای همه کشورها به ویژه منطقه اشاره کرد و اظهار داشت: «تقویت همکاریهای مشترک در مبارزه با تروریسم به ویژه در حوزههای فرهنگی، اطلاعاتی و عملیاتی ضروری است.»
روحانی ادامه داد: «نباید بگذاریم عدهای به دروغ، خشونت و ترور را به اسم اسلام برای نسل جوان تبلیغ کنند و این تفکر باید در منطقه ریشهکن شود.»
وی تصریح کرد: «با همکاری کشورهای منطقه و از جمله آذربایجان میتوانیم برای مبارزه با تروریسم در منطقه خاورمیانه تا قفقاز همکاری نماییم تا صلح، ثبات و آرامش به طور کامل به منطقه باز گردد.»
حسن روحانی که برای سفری دو روزه به باکو سفر کرده است، ظهر یکشنبه به وقت محلی مورد استقبال رسمی الهام علیاف قرار گرفت.
قرار است در این سفر، اولین اجلاس سران کشورهای ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان با حضور رؤسای جمهوری 3 کشور برای توسعه همکاریهای منطقهای برگزار و موضوعات مختلفی از جمله مسائل امنیتی منطقه، اقتصادی و گسترش همکاریها به بحث و تبادل نظر گذاشته شود.