وقوع کودتا در ترکیه که شهرهای آنکارا و استانبول را دچار تنش کرد واکنشهای گستردهای را به همراه داشته است.
*** خطوط هواپیمایی دولتی مصر کلیه پروازها به فرودگاه آتاتورک استانبول را لغو کرده است.
*** به گزارش خبرگزاری آناتولی، 5 نفر از اعضای دیوان عالی قضایی ترکیه به دنبال کودتای نافرجام در این کشور از سمت خود برکنار شدهاند.
*** گروه موسوم به ارتش آزاد سوریه که از گروههای معارض دولت این کشور به شمار میآید، از مردم ترکیه به خاطر ایستادگی در مقابل «توطئه» سرنگونی اردوغان، مهمترین حامی منطقهای آنان، تقدیر کرده است.
*** جنبش مقاومت فلسطین، حماس، به اردوغان به خاطر سرکوب کودتا در این کشور تبریک گفت و این کودتای نافرجام را توطئهای «خیانت کارانه» برای سرنگونی دولت عنوان کرد.
*** فواد معصوم، رئیس جمهوری عراق در واکنش به کودتای نافرجام نظامی در ترکیه در بیانیهای اعلام کرد: «اطمینان دارم که ترکیه میتواند بحران را پشت سر بگذارد.»
*** یونسکو چهلمین نشست کمیته میراث جهانی را که قرار بود روز شنبه در شهر استانبول ترکیه برگزار شود، به تعویق انداخته است.
*** ینس استولتنبرگ دبیر کل ناتو از حضور گسترده مردم ترکیه در خیابانها و نقش کلیدی آنان در مقابله با کودتاچیان علیه اردوغان تقدیر کرد.
*** به گزارش خبرگزاری واس عربستان سعودی، وزارت امور خارجه این کشور از موفقیت اردوغان در برابر کودتاچیان استقبال کرده است.
*** دریابان علی شمخانی، نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، در پایان جلسه روز شنبه این شورا گفت: «در جلسه امروز ضمن بررسی جامع تحولات ترکیه بر موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران درمحکومیت اقدام کودتاگران و حمایت از خواست و اراده مردم تاکید شد. آنچه فرجام تحولات ترکیه را رقم زد، اراده و حضور مردم و هوشیاری احزاب سیاسی است که با مشارکت خود این کودتا را ناکام گذاردند. ما از دولت قانونی ترکیه حمایت میکنیم و با هر نوع کودتا چه داخلی و چه با پشتیبانی طرفهای خارجی مخالف هستیم.»
*** فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان گفت: «نسبت به تحولات اخیر در ترکیه عمیقا نگرانیم. من به شدیدترین شکل هرگونه تلاش برای تغییر نظام دموکراتیک در ترکیه را از طریق زور محکوم میکنم.»
*** سلیم الجبوری، رئیس پارلمان عراق، روز شنبه در واكنش به كودتای نظامی در تركیه تعرض به ساختمان پارلمان تركیه را محكوم کرد و آن را به مثابه تعرض به قانون دانست.
*** وزارت خارجه کره جنوبی «نگرانی عمیق» خود را از وضعیت در ترکیه اعلام و ابراز امیدواری کرد: «اوضاع سریعا تحت کنترل قرار گیرد و ثبات به این کشور بازگردد.»
جلسه شورای عالی امنیت ملی ایران
*** کیوان خسروی، سخنگوی شورای عالی امنیت ملی، گفت: «از نخستین لحظات انتشار اخبار کودتا در ترکیه، اقدامات لازم از سوی دبیرخانه شورا به منظور بررسی دقیق این رخداد و مواجهه با تبعات احتمالی آن معمول شد.» به گفته خسوری، جلسه شورای عالی امنیت ملی با هدف بررسی آخرین تحولات ترکیه پیش از ظهر امروز تشکیل میشود.
*** بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، در توئیتر خود نوشت: «از وقایع ترکیه بسیار نگرانم. سفارت ما وضعیت را از نزدیک رصد میکند.» جانسون گفت لحظاتی پیش با مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، صحبت و بر حمایت بریتانیا از نهادها و دولت منتخب (آن کشور) تاکید کرده است.
***دیمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه، گفت حوادث اخیر در ترکیه نشان میدهد تناقضهای عمیقی در جامعه و ارتش این کشور وجود دارد.
*** مارکو روبیو، نامزد مستعفی حزب جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری امریکا خبر کودتا را غافلگیر کننده خواند و گفت: «این کودتا از خیابانها نشات نگرفته بلکه ناشی از ساختار قدرت در ترکیه بوده است و به صورت غیرحرفهای اما مرگبار برنامه ریزی شده بود.»
*** وزارت خارجه مکزیک با انتشار بیانیهای این کودتا را محکوم کرد و آن را تلاشی برای کنار گذاشتن نظام دموکراتیک ترکیه دانست.
*** جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، ضمن محکوم کردن این کودتا گفت: «از طرف همه مردم کانادا میخواهم نگرانیمان را درباره حوادث ترکیه اعلام کنم. از تمامی جناحها میخواهیم خویشتندار باشند. کانادا از حفظ دموکراسی ترکیه حمایت و هرگونه تلاش برای سرنگونی نهادهای منتخب مردم ترکیه از طریق زور اسلحه را محکوم میکند.»
گولن: کار من نبود
*** فتح الله گولن، مخالف جدی دولت ترکیه، که به دست داشتن در این کودتا متهم شده بود، گفت: «به عنوان فردی که در پنج دهه گذشته به خاطر کودتاهای متعدد مصیبت کشیده است، بسیار توهین آمیز است که به نقش داشتن در این کودتا متهم شد. من به شدیدترین شکل این کودتا را محکوم میکنم. دولت را باید از طریق انتخابات آزاد و عادلانه به دست آورد نه از طریق زور. برای ترکیه، شهروندان ترک و افرادی که هم اینک در ترکیه هستند دعا میکنم که این وضعیت به سرعت و به طور مسالمت آمیز حل شود.»
*** وزارت دفاع آمریکا با صدور بیانیه ای اعلام کرد، باوجود وقوع کودتا درترکیه، نیروهای آمریکایی در پایگاه هوایی اینجرلیک واقع در جنوب ترکیه خواهند ماند.
گفتگوی ظریف و چاووش اوغلو
*** محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در پی کودتای شب گذشته در ترکیه، در گفتگویی تلفنی با مولود چاووش اوغلو، همتای ترکیه ای خود، در جریان آخرین تحولات این کشور قرار گرفت.
*** قطر وقوع کودتا در ترکیه را به شدت محکوم کرد. شیخ محمد بن عبد الرحمان آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر، در تماس تلفنی با مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه این اقدام را بر خلاف خواست ملت ترکیه دانست.
*** ابراهیم الجعفری، وزیر خارجه عراق، در واکنش به کودتا و کشته شدن شماری از غیرنظامیان گفت: «سلامت شهروندان مهمترین مساله است.»
*** وزارت امور خارجه چین از ترکیه خواست تا در پی وقوع کودتا، هر چه سریعتر نظم و ثبات را برقرار کند.
*** سخنگوی دولت آلمان گفت نظم دموکراتیک در ترکیه باید مورد احترام قرار گیرد و برلین از دولت منتخب حمایت میکند. استفن سیبرت، سخنگوی آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان، گفت: «نظم دموکراتیک در ترکیه باید مورد احترام قرار گیرد. همه اقدامات به منظور حفاظت از جان غیرنظامیان باید صورت گیرد.»
*** به گزارش خبرگزاری کیودو، شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن، ضمن ابراز امیدواری درباره برقراری صلح و آرامش در ترکیه، گفت دموکراسی در این کشور باید مورد احترام قرار گیرد. آبه با ابراز نگرانی از وضعیت ترکیه گفت: «به رئیس کابینه دستور دادم اطلاعات جمع آوری کرده و از ایمنی شهروندان ژاپنی (حاضر در ترکیه) اطمینان حاصل کند.»
*** گروه موسوم به «اتحاد برای ارزشهای مشترک» که از گروههای مرتبط با فتح الله گولن، مخالف اصلی دولت ترکیه است در بیانیهای اعلام کرد: «فتح الله گولن و جنبش خدمت بیش از 40 سال است که تعهد خود را به صلح و دموکراسی نشان داده و از آن حمایت کردهاند... ما هرگونه مداخله نظامی در سیاستهای داخلی ترکیه را محکوم میکنیم.»
بیانیه کاخ سفید
*** کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد باراک اوباما، رئیس جمهور و جان کری، وزیر خارجه امریکا، «بر این عقیده هستند که تمامی جناحها در ترکیه باید از دولت منتخب این کشور حمایت کرده، خویشتنداری نشان داده و از هرگونه خشونت و خونریزی اجتناب کنند.»
*** دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، با اشاره به اینکه مسکو در خصوص وضعیت ترکیه «به شدت» نگران است، افزود وزارت خارجه و دستگاههای اطلاعاتی ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، را در جریان این تحولات قرار میدهند.
*** سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، ترکیه را به اجتناب از «خونریزی» فراخواند و افزود مشکلات در این کشور «مطابق با قانون اساسی» حل و فصل شود.
انتقاد سازمان ملل
*** بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل، ضمن انتقاد از کودتا در ترکیه گفت: «مداخله (نیروهای) نظامی در امور هر دولتی غیرقابل قبول است.»
*** دونالد تاسک، ژان کلود یانکر و فدریکا موگرینی، مقامهای ارشد اتحادیه اروپا، در بیانیهای مشترک اعلام کردند: «ترکیه یکی از شرکای مهم اتحادیه اروپاست. اتحادیه اروپا از دولت منتخب، نهادهای این کشور و قانونمندی کاملا حمایت میکند. ما خواهان بازگشت سریع (ترکیه) به نظم مبتنی بر قانون اساسی (این کشور) هستیم.»
*** ینس استولتنبرگ، دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، خواهان «احترام تمام و کمال به نهادهای دموکراتیک ترکیه و رعایت قانون اساسی» در این کشور شد و ترکیه را یکی از «همپیمانان با ارزش ناتو» قلمداد کرد.
واکنش ظریف
*** محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز شنبه در پیامی در صفحه توئیتر خود نوشت: «دفاع شجاعانه مردم ترکیه از دموکراسی و دولت منتخب خود این امر را ثابت کرد که کودتا در منطقه ما هیچ جایگاهی ندارد و محکوم به شکست است.» ظریف با بیان اینکه ثبات، دموکراسی و امنیت مردم ترکیه امری حیاتی است، نوشت: «در این خصوص اتحاد و خویشتنداری امری بسیار مهم و اجتناب ناپذیر است.»
*** علی شمخانی، نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، در واکنش به رخدادهای ترکیه، تصریح کرد: «به دقت و با نگرانی وقایع ترکیه را تحت نظر داریم و بیثباتی در این کشور را مخل امنیت و آرامش مردم میدانیم.» وی افزود: «کلیه مرزهای زمینی و هوایی مشترک تحت نظارت و کنترل کامل قرار دارد و اشراف جامع در این بخش حاکم است.»
*** سید محمود علوی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران گفت: «نیروهای نظامی، امنیتی و اطلاعاتی در حد ضرورت به حال آمادهباش درآمدهاند و مرزها در کنترل کامل است.» وی افزود: «برای ترکیه آرزوی امنیت و ثبات میکنیم.»
*** هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری امریکا، روز جمعه ضمن ابراز «نگرانی شدید» درباره کودتا در ترکیه خواهان برقراری آرامش در این کشور شد. کلینتون در بیانیهای گفت: «تحولات سریعا در حال تغییر امشبِ ترکیه را با نگرانی شدید پیگیری میکنم.»
*** بویکو بوریسوف، نخست وزیر بلغارستان، گفت: «اتفاقها در کشور همسایه را با نگرانی پیگیری میکنیم. امیدواریم این (وضعیت) به روش قانونی و دموکراتیک حل و فصل شود. برای برکناری دولت روشهایی وجود دارد که در جهان دموکراتیک این کار از طریق انتخابات انجام میشود.»
این خبر تکمیل می شود