مرگ عباس کیارستمی، هنرمند سرشناس سینمای ایران، با واکنشهای بسیاری در سطح داخلی و بینالمللی روبرو شده است.
این فیلم نامه نویس، تهیهکننده، کارگردان، تدوینگر و عکاس بینالمللی در تاریخ 14 تیر 1395 در سن هفتاد و شش سالگی در حالی که برای درمان بیماری سرطان دستگاه گوارش در پاریس، پایتخت فرانسه به سر میبرد، براثر لخته شدن خون در مغزش از دنیا رفت.
* علی آهنی، سفیر ایران در فرانسه اعلام کرد سفارت جمهوری اسلامی ایران پیگیر ترخیص پیکر عباس کیارستمی و انجام اقدامات کنسولی و گمرکی برای انتقال آن به ایران خواهد بود، اما با توجه به روند طولانیِ اداری، نمیتوان زمان دقیقی را برای ترخیص و انتقال اعلام کرد.
* حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در واکنش به درگذشت عباس کیارستمی پیامی در شبکۀ اجتماعی توییتر منتشر کرد.
* محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجۀ ایران با انتشار پیامی در شبکۀ اجتماعیِ توییتر نوشت: «ایران یک چهرۀ شاخص در عرصۀ سینمای بینالملل را از دست داده است. خداوند او را رحمت کند. روحت شاد استاد کیارستمی.
* علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتشار پیامی درگذشت کیارستمی را تسلیت گفت و افزود: «عباس کیارستمی پیشتاز سینمای هنری و فرهنگی با رویکردی انسانگرا و اخلاق محور است. او با خلق آثاری بدیع، نوگرایانه و زیبا، سینما را تعریف تازهای بخشید و نام ایران را در محافل هنری جهان بلندآوازه کرد. سینمای عباس کیارستمی راهی تازه پیش پای هنرمندان نوگرا گذاشت و تجربهگرائی را در هنر هفتم جانی تازه بخشید.»
* حجتالله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی در پیامی به مناسبت درگذشت کیارستمی اعلام کرد: «روز تلخ سینمای جهان سرانجام رسید. سینمای ایران عزادارشد. کیارستمی رفت. اگر چه تلخ است و باور نکردنی، اما باید از امروز سینمای ایران روزگارش را بدون آن چهره دلنشین و آرام و سرشار از لبخند به زندگی سپری کند.»
وی افزود: «کیارستمی رفت اما راهش و نگاهش برای همیشه میماند. شکوفه هایی که روئیدند در وزش باران اندیشههای کیارستمی میشکفند همچنان در ایران و جهان. کیارستمی یعنی باران، یعنی شکوفه، یعنی رویش، یعنی هنر با تجربههای تازه.»
* اصغر فرهادی، کارگردان مطرح ایرانی در گفتوگو با روزنامۀ گاردینِ انگلیس در واکنش به خبر درگذشت کیارستمی گفت که قصد داشته شب گذشته برای دیدار با کیارستمی عازم پاریس شود و افزود از این واقعه «بسیار غمگین و کاملاً شوکه» است.
وی افزود: «او فقط یک فیلمساز نبود، وی یک عارف مدرن بود، هم در زندگی خصوصیاش و هم در سینما.»
فرهادی موفقیت کیارستمی را عاملی برای فعالیت نسلهای بسیاری از فیلمسازان ایرانی دانست و گفت: «او قطعاً مسیر را برای دیگران باز کرد و بر افراد زیادی تأثیرگذار بود. فقط دنیای سینما نیست که مرد بزرگی را از دست داده است؛ تمام جهان یک انسان حقیقتاً بزرگ را از دست داد.»
واکنشهای بینالمللی:
* فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه با انتشار بیانیهای از سوی کاخ الیزه به عباس کیارستمی ادای احترام کرد.
در این بیانیه آمده است: «عباس کیارستمی فیلمسازی بود که تأثیر عمیقی بر تاریخ سینما گذاشت. او نه فقط یک فیلمساز، بلکه شاعر و عکاس بود و به شکلی شعرگونه، به امور روزمرۀ کوچک، بُعد خاص و جهانی میداد.»
* مارتین اسکورسیزی، کارگردان مطرح امریکایی در بیانیهای که در هالیوود ریپورتر منتشر شده است، به یاد کیارستمی نوشت: «شنیدنِ خبر مرگ عباس کیارستمی مرا عمیقاً شوکه و متأثر کرد. او یکی از آن هنرمندان استثنایی بود که دانش خاصی از جهان داشت، همانطور که ژان رنوار (کارگردان مشهور و فقید فرانسوی) در قالب کلمات بیان کرده است: «واقعیت همیشه جادوست». از نظر من این بیان خلاصۀ مجموعه آثار فوقالعادۀ کیارستمی است. برخی آثار وی را «مینیمال» یا «مینیمالیستی» مینامند، اما در حقیقت بر عکس این است: هر صحنهای در فیلم «طعم گیلاس» یا «خانۀ دوست کجاست»، سرشار از زیبایی و شگفتی است که با صبر و به شکلی استادانه ثبت شده است.»
وی افزود: «من عباس را طی 10 یا 15 سال گذشته شناختم. وی یک انسان بسیار ویژه بود: آرام، برازنده، متواضع، خوشبیان و کاملاً هوشیار – تصور نمیکنم چیزی کم داشت. به ندرت یکدیگر را میدیدیم، و من همواره از دیدار او خوشحال میشدم. او یک جنتلمن واقعی و حقیقاً یکی از هنرمندان بزرگِ ما بود.»
* مجلۀ سینمایی نیویورک ِ امریکا (The Film Stage) با انتشار پیامی در شبکۀ اجتماعی توییتر اعلام کرد: «جهان احتمالاً بزرگترین فیلمساز خود را از دست داده است.»
* مؤسسۀ سینمایی بریتانیا نیز با انتشار پیامی در شبکۀ اجتماعی از درگذشت عباس کیارستمی ابراز تأثر کرده است.
* رابین کالین، منتقد سینمایی روزنامۀ تلگرافِ انگلیس با ابراز تأسف از مرگ عباس کیارستمی، وی را «معجزهگر» نامید.
از مهمترین آثار کیارستمی میتوان به فیلمهایی همچون؛ «خانۀ دوست کجاست؟»، «کلوزآپ»، «زیر درختان زیتون»، «طعم گیلاس»، «باد ما را خواهد برد» و «کپی برابر اصل»، اشاره کرد. وی در عرصۀ فیلم مستند نیز بسیار فعال بود و در طول فعالیت هنری خود بیش از 40 فیلم سینمایی، کوتاه و مستند ساخت که با استقبال گرمِ منتقدان، جشنوارهها و بنیادهای هنری بینالمللی روبرو شدند.
کیارستمی پنج بار نامزد دریافت جایزۀ نخل طلای جشنوارۀ فیلم کن شد و در نهایت در پنجاهمین دورۀ این جشنواره، این جایزه را برای فیلم «طعم گیلاس» دریافت کرد.
استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تیوی فارسی» بلامانع است.