وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در واکنش به انتشار اخبار مثبت از روند مذاکرت ایران و عربستان بر سر موضوع حج تمتع گفت تصور نمیکند سیاستهای کلی عربستان تغییر کرده باشند.
علی جنتی روز پنجشنبه (6 خرداد) در گفتوگو با خبرگزاری صدا و سیما گفت: «هیأت ایرانی باید برگردد تا ببینیم آیا توانستهاند با عربستان به تفاهم برسند یا نه؛ اگر عربستان نتواند خواستههای جمهوری اسلامی را تأمین کند، امسال حجی انجام نخواهد شد.»
وی در واکنش به اظهارات حسین شریف، معاون وزارت حج عربستان سعودی که گفته است مذاکرات با هیأت اعزامی ایرانی برای رفع مشکلات مربوط به حج تمتع امسال مثبت بوده، تصریح کرد: «من فکر نمیکنم سیاستهای کلی عربستان تغییر کرده باشد به این خاطر که در آخرین دیدارهایی که هیأت ایرانی با آنها داشته است، بسیاری از پیشنهادهای ما را در خصوص تأمین امنیت زائران و امکاناتی که باید فراهم کنند، نپذیرفتند.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: «(مقامات سعودی) خصوصاً بحث ویزا را که ما نیاز داشتیم در داخل کشور به ما ویزا بدهند، قبول نکردهاند.»
این در حالی است که رئیس سازمان حج و زیارت ایران در آستانۀ سفر خود به عربستان روز سهشنبه (4 خرداد) گفته بود: «بعد از تغییراتی که اخیراً در وزارت حج عربستان شاهد بودیم، وزیر حج عربستان در نامهای اعلام کرد مشکل صدور روادید زائران ایرانی در داخل ایران رفع شده است.»
سعید اوحدی برای آنچه «آخرین منزلگاه تلاش برای اقامۀ حج تمتع امسال» نامیده است، برای گفتوگو با مقامات سعودی در عربستان به سر میبرد.
جنتی با اشاره به دور قبلی مذاکرات میان ایران و عربستان، گفت: «آنها لیستی از خواستههای خود را به صورت تحکمی ابلاغ کردند که هیأت ایرانی زیر بار نرفت و بازگشت، اما مجدداً دعوت کردند که هیأت ایرانی برای مذاکره برود و ما هم به هیأت خود تأکید کردیم که حتماً روی مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران پافشاری کند.»
به گفتۀ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستههای ایران مشابه همان خواستههای سالهای پیشین است و «مقامات ایران باید در مورد همان خواستهها با دولت عربستان به تفاهم برسند».
عربستان خواستههای ایران را تأمین نکند، حج منتفی است
جنتی گفت: «طبیعی است اگر آنها (مقامات عربستان) نتوانند خواستههای جمهوری اسلامی را تأمین کنند، امسال حجی انجام نخواهد شد.»
وی خواستۀ اصلی ایران را تأمین امنیت حجاج دانست و افزود: «ما در حال حاضر با عربستان رابطۀ سیاسی نداریم، آنجا هیچ کنسولگریای وجود ندارد و از شهروندان ایرانی حمایت کنسولی نمیشود. با این بی کفایتی که ما سال گذشته از دولت عربستان دیدیم که منجر به کشته شدن بیش از 460 نفر از حجاج ما شد، تأمین امنیت حجاج برای ما مسئله بسیار مهمی است.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دومین خواستۀ ایران را «حفظ حرمت و کرامت زائران ایرانی» دانست و گفت: «در سالهای گذشته با اینکه روابطمان بهتر بود و به این صورت قطع رابطه نبودیم با این حال گاهی برخوردهایی با زائران ایرانی میشد که این مساله باید حل شود.»
جنتی تأکید کرد: «ما از چهار ماه قبل بایستی قراردادهایمان را برای هتل محل اقامت و حمل و نقل و موارد این چنینی انجام میدادیم که هیچ کدام انجام نشده است و ما زمان را کامل از دست دادیم.»
احتمال تفاهم میان ایران و عربستان وجود دارد
جنتی در عین حال گفت: «همیشه احتمال تفاهم هست اما باید ببینیم مجموع خواستههایی که ایران داشته که خواستۀ جدیدی هم نیست و در سال های گذشته نیز با عربستان تفاهم میکردیم، می پذیرند یا خیر.»
وی تصریح کرد دولت عربستان باید همان توافقنامۀ سال گذشته را قبول کند و افزود: «عربستان بایستی به نحوی اطمینان بدهد و ضمانتی وجود داشته باشد که بدانیم در شرایطی که رابطۀ سیاسی با آنها نداریم امنیت زائرانمان حفظ میشود.»
ویزای الکترونیکی
این اظهارات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در حالی منتشر شده است که معاون وزارت حج عربستان سعودی، اعلام کرد پیشنهاد «استفاده از ویزای الکترونیکی که قابل چاپ باشد» از موضوعاتی است که در مذاکرات اخیر میان ریاض و تهران مطرح شده است.
حسین شریف در گفتوگو با خبرنگاران افزود امکان دارد در پایان مذاکرات، دو طرف توافقنامهای امضا کنند.
پیشتر حسین جابری انصاری، سخنگوی وزارت امور خارجۀ ایران در تاریخ 22 اردیبهشت صدور روادید و حمل و نقل زائران ایرانی بیت الله الحرام را از مسائل مورد اختلاف ایران با عربستان سعودی اعلام کرده و گفته بود: «اگر درباره اینها توافق ایجاد نشود، عربستان مسئول بستن راه اعزام حجاج ایرانی خواهد بود.»
رئیس سازمان حج و زیارت ایران در تاریخ 21 اردیبهشت گفته بود چنانچه عربستان تا 10 روز آینده به رفتار نامتعارف خود ادامه دهد، ایران خواستار برگزاری جلسۀ اضطراری شورای عالی حج میشود تا تصمیم نهایی دربارۀ حج تمتع 95 اتخاذ شود.
اقدامات کارشکنانۀ عربستان در حالی صورت میگیرد که بسیاری از کشورهای جهان سوء مدیریت رژیم ریاض را در رابطه با مناسک حج مورد انتقاد قرار دادهاند.
در مناسک حج واجب در اوایل مهر ماه 1394 در اثر سوء مدیریت مسئولان سعودی، در مناسک رمی جمرات در منا، صدها تن از زائران خانه خدا جان باختند. مقامات ریاض مدعی هستند در فاجعه منا حدود 770 نفر جان باختند، در حالی که خبرگزاری اسوشیتدپرس از جان باختن 2 هزار و 426 زائر در این حادثه خبر داد.
فاجعه منا چند روز پس از آن روی داد که بر اثر سقوط جرثقیل در مکه بیش از 100 زائر کشته و 200 تن دیگر زخمی شدند. در همان سال دو حادثه آتشسوزی مهیب نیز در دو هتل در شهر مکه روی داد که در این حوادث نیز چندین زائر زخمی شدند.
استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تیوی فارسی» بلامانع است.