وزیر امور خارجۀ ایران میگوید احکام نظام قضائی امریکا برای مصادرۀ اموال ایران به بهانۀ پرداخت غرامت به قربانیان بمبگذاری در بیروت و یا حادثۀ 11 سپتامبر، این نظام را بیاعتبار کرده است.
محمد جواد ظریف در مصاحبه با روزنامۀ نیویورکر در پاسخ به سؤالی دربارۀ حکم دیوان عالی امریکا برای برداشت 2 میلیارد دلار از محل داراییهای مصادره شدۀ ایران به بهانۀ انفجار بیروت، گفت: «این موارد در هیچ دادگاه قانونمندی پذیرفته نیست. هنگامی که یک دادگاه در امریکا ایران را در مورد حادثۀ 11 سپتامبر محکوم میکند، در مواجهه با ایران اعتبار نظام قضائی امریکا را به باد داده است.»
وی افزود: «دادگاههای ایالات متحده، ایران را در مورد حادثۀ 11 سپتامبر مقصر دانستهاند! من دیگر ارزشی برای نظام قضائی امریکا قائل نیستم. رأی دیوان عالی امریکا و قضاوت پوچترِ دادگاهی در حوزۀ قضائی نیویورک که اعلام کرد ایران باید به قربانیان حادثۀ 11 سپتامبر غرامت بپردازد، اوج حماقت است. مسئولیت ایران را در قبال خسارات وارد آمده بر قربانیان یازده سپتامبر چگونه توضیح میدهید؟ در حالی که کسانی که به واقع مسئول بودند، از هر گونه مسئولیتی مبرا شدهاند.»
وزیر امور خارجۀ ایران گفت: «مردم در دیگر کشورها نیز میتوانند به وضع قانون برای مصادرۀ داراییهای امریکا بپردازند. آیا شما این را میپذیرید؟ ایالات متحده جنایات بسیاری علیه ایرانیان، مردم ویتنام، مردم افغانستان و مردم عراق مرتکب شده است. آیا آنها میتوانند در کشورهای خود برای هر خسارتِ برآمده از بمبارانهای امریکا به وضع قانون بپردازند؟ آیا هر شخصی که ساواک (سازمان اطلاعات رژیم پهلوی) به عنوان سازمانی که امریکا آن را ایجاد کرد، وی را شکنجه کرده است، میتواند از امریکا خسارات بخواهد و آن را مصادره کند؟ آیا شما این موضوع را میپذیرید؟ پس چرا ما باید حکم دیوان عالی را بپذیریم؟ دیوان عالی، دیوان عالیِ امریکا است، نه دیوان عالی جهان. ما و داراییهای ما در حوزۀ قضائی این دیوان قرار ندارد.»
ظریف تأکید کرد: «این یک سرقت است. راهزنی است. و باور کنید ما آن را (داراییهای مصادره شدۀ ایران را) پس میگیریم.»
ایران هر گونه دخالت در انفجار سال 1983 در پایگاه نیروی دریایی امریکا در بیروت را که به مرگ 241 سرباز امریکایی منجر شد، رد کرده است.
ایران در زمینۀ دفاعی بدهکار هیچ کس نیست
وزیر امور خارجۀ ایران در پاسخ به سؤالی درخصوص تلاش کنگرۀ امریکا برای اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران به بهانۀ آزمایشهای موشکی جمهوری اسلامی، گفت: «مشکل امریکا همین است. (امریکا) بر این باور است که میتواند رفتار همه را تحت کنترل خود دربیاورد. آزمایشهای موشکی حق ما هستند. ما تصریح کردهایم که آنها (موشکها) به غیر از مصارف دفاعی استفاده نخواهند شد. آنها برای حمل تسلیحات هستهای طراحی نشدهاند.»
ظریف افزود: «چه انتظاری دارید؟ میخواهید ایران دست روی دست بگذارد؟ شما به پوشش خبری جنگ تحمیلی عراق علیه ایران پرداختید، به یاد دارید که موشکهای مجهز به تسلیحات شیمیایی بر شهرهای ایران فرو میریخت. به یاد دارید که ما هیچ (موشکی) برای دفاع از خود نداشتیم. اجازه بدهید که این پرونده را دوباره باز نکنیم. هرکسی که ایران را به دلیل آزمایشهای موشکیِ ما، متهم به تحریک میکند باید یک بیان ساده را که هم من و هم فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مطرح کردهاند، در نظر بگیرد؛ اینکه ایران هرگز به کشوری حمله نخواهد کرد. به همین سادگی و خلوص. به هر حال، این تعهد قانونی هر کشوری است.»
وزیر امور خارجۀ ایران گفت: «تصور میکنم که در این موضوع شما به ما بدهکار هستید. هواپیماهای امریکایی به صدام حسین برای هدف قرار دادن غیرنظامیان ما با تسلیحات شیمیایی، اطلاعات میدادند. ما در زمینۀ دفاعی به هیچ کس، هیچ چیز بدهکار نیستیم.»
وی در پاسخ به سؤالی دربارۀ امکان برگزاری دور تازهای از مذاکرات بر سر برنامۀ موشکی ایران، گفت: «ما دو سال و نیم مذاکره و بارها و بارها تصریح کردیم بر سر برنامۀ دفاعی خود چانهزنی نمیکنیم. ما کسری از آنچه متحدان شما در منطقه برای برنامۀ دفاعی خود استفاده میکنند، صرف کردیم. (این درحالی است که) ما کشور بسیار بزرگتر و جمعیت بسیار بیشتری برای دفاع داریم. جمعیت امارات متحدۀ عربی چقدر است؟ چه مبلغی را به دفاع از خود اختصاص میدهد؟ مقصود من این است که واقع بین باشید. کل بودجۀ دفاعی ما بین 10 تا 15 میلیارد دلار است.»
امریکا برجام را به مخاطره نیاندازد
ظریف در بخش دیگری از این مصاحبه دربارۀ مشکلات پیش آمده در اجرای برنامۀ جامع اقدام مشترک (برجام) گفت: «مهمترین مشکل این است که امریکا طی هشت سال گذشته با مجازات سنگین افرادی که به دنبال کسبوکار با ایران بودند، همه را ترسانده است و اکنون خود را کنار کشیده است. نهادهای مالیِ مختلف اروپایی میلیاردها دلار جریمه شدند. قرار بود امریکا به بانکهای مختلف اعلام کند گذشتهها گذشته است.»
وی در پاسخ به سؤالی دربارۀ انتظارات خود از امریکا پس از دیدار اخیرِ وزرای امور خارجۀ دو کشور، گفت: «میخواهم بانکهای اروپایی بدون ترس از مجازات ایالات متحده به کسب و کار با ایران بپردازند... همانطور که ما تعهدات خود را به طور کامل اجرا کردیم، انتظار داریم به طور کامل نیز نفع ببریم. امریکا وظایف خیلی بیشتری دارد. آنها باید پیامی مبنی بر این موضوع ارسال کنند که تجارت با ایران عواقبی در پی ندارد. همین و بس؛ بدون اگر و اما.»
ظریف که در تاریخ 30 فرودین 1395 برای حضور در نشست آبوهوایی در مقر سازمان ملل متحد به امریکا سفر کرده بود، در تاریخ 31 فروردین با جان کری، همتای امریکایی خود در نیویورک دیدار کرد.
به گفتۀ وزیر امور خارجۀ ایران توافق هستهای پابرجا است، «اما اگر یک طرف در تطابق با توافق عمل نکند» برجام به مخاطره خواهد افتاد.
خویشتنداری ایران در مقابل عربستان حدی دارد
ظریف در پاسخ به سوالی دربارۀ روابط ایران با کشورهای حوزۀ خلیج فارس گفت: «منطقه اولویت اول ما است. ما میخواستیم از تمام فرصتها برای همکاری با همسایگانمان در خلیج فارس استفاده کنیم. ما پیشنهادات خود را برای ارتباط و گفتوگو به هر دو شکل علنی و خصوصی مطرح کردیم؛ اما متأسفانه آنها -در وهلۀ اول عربستان سعودی- گوش شنوایی برای پذیرش این پیشنهادها نداشتند.»
وزیر امور خارجۀ ایران افزود: «ما خویشتنداری خود را از مدتها پیش و زمانی که آنها به مدت هشت سال (جنگ تحمیلی عراق علیه ایران) از صدام حسین حمایت کردند، آغاز کردیم و در سپس او (صدام) به خودشان حمله کرد. در طول دو سال و نیم گذشته، زمانی که ما مشغول مذاکرات هستهای بودیم، عربستان تمام تلاش خود را برای تضعیف مذاکرات به کار بست. (عربستان) بازار نفت را اشباع کرد و ما خویشتنداری کردیم. اما این موضوع حدی دارد.»
آیندۀ سوریه در گرو تصمیم سوری ها است
ظریف در بخش دیگری از این گفتوگو دربارۀ احتمال فروپاشی مذاکرات صلحِ سوریه به میزبانی سازمان ملل متحد در ژنوِ سوئیس گفت: «ما نباید گاری را جلوی اسب ببندیم؛ ما باید مذاکرات را به پیش ببریم و سپس در روند گفتوگوها دربارۀ سوریه تصمیمگیری کنیم.»
وی افزود: «این چیزی است که ما از ژنو میشنویم: "اگر (بشار) اسد (رئیس جمهور سوریه) فردا برکنار نشود، ما یک جنگ را آغاز میکنیم." همه میدانستند که اسد نمیرود. همه میدانستند که این فرآیند 18 ماه به طول خواهد انجامید و در نهایت پس از طی شدن این 18 ماه، این مردم سوریه هستند که تصمیم میگیرند چگونه انتخابات برگزار کنند.»
وزیر امور خارجۀ ایران گفت: «مردم سوریه هنوز دربارۀ نوع قانون اساسی خود تصمیمگیری نکردهاند؛ اینکه یک نظام ریاست جمهوری برقرار خواهد بود یا یک نظام پارلمانی. اگر نظام پارلمانی برقرار شود، موضوع بحث (دربارۀ سرنوشت اسد) به طور کل بیربط است چرا که در چنین نظامی، نقش رئیس جمهور خرد میشود. پس چرا ما به دنبال بهانهای برای ادامه دادن نزاع هستیم در حالی که موضوع منازعۀ ما ممکن است ظرفِ یک سال به یک امر بیاهمیت مبدل شود؟»
ظریف در پاسخ به این سؤال که آیا دربارۀ سرنوشت سوریه با بشار اسد دیدار مستقیم داشته است یا خیر؟ گفت: «من دیدگاههایمان را دربارۀ اجرای فرآیند سیاسی با وی درمیان گذاشتم. وی دو سال و نیم پیش با این موضوع موافق بود. اکنون نیز موافق است. ما بر این باور هستیم که آیندۀ وی در دستان مردم سوریه است نه در دستان ما. من فکر میکنم وی نیز دوست دارد آیندۀ خود را به دست مردم سوریه بسپارد.»
سوریه از 5 سال پیش درگیر جنگی خونین است که تا کنون صدها هزار کشته و میلیونها بیخانمان به جا گذاشته است.
استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تی وی فارسی» بلامانع است.