رئیس جمهور ایران میگوید همکاریهای سیاسی و اطلاعاتی تهران و پرتوریا میتواند در رفع مشکلات ناشی از تروریسم و افراطگرایی تأثیرگذار باشد.
حسن روحانی پس از دیدار با جاکوب زوما، رئیس جمهوری آفریقای جنوبی، دربارۀ این دیدار گفت: «موضوع همکاریهای بینالمللی و همچنین آیندۀ سازمان ملل و اصلاحاتی که باید در شورای امنیت این سازمان انجام شود تا کشورها بتوانند از منافع خود در سازمان ملل متحد و بویژه شورای امنیت، دفاع کنند، از دیگر موضوعات مورد بحث در این مذاکرات بود.»
روحانی روز یکشنبه (5 اردیبهشت) در نشست مشترک خبری با همتای آفریقای جنوبی خود، ایران و آفریقای جنوبی را دو کشور مهم در منطقه حساس خاورمیانه و قاره آفریقا دانست و گفت: «در جریان مذاکرات، راههای استحکام و تعمیق روابط دو کشور بررسی و بر بهره گیری از همه ظرفیتهای ایران و آفریقای جنوبی در عرصه روابط اقتصادی، تجاری، علمی، فناوری و همکاریهای منطقهای و بینالمللی تأکید شد.»
رئیس جمهور ایران تأکید کرد: «در راستای گسترش روابط دو کشور، همکاری در زمینههای صنعتی، معدن و انرژی نیز حائز اهمیت است، همچنین شرکتهای ایران و آفریقای جنوبی میتوانند متقابلاً در کشورهای همدیگر فعالیتهای فنی و مهندسی داشته باشند.»
روحانی همچنین گفت: «آفریقای جنوبی با توجه به جایگاهی که از آن برخوردار است میتواند مرکز اتصال ایران به بخش بزرگی از قاره آفریقا باشد و در مقابل بنادر جنوبی ایران از طریق کریدور جنوب به شمال میتواند این کشور را به منطقه آسیای میانه، قفقاز و اروپای شرقی متصل کند.»
رئیس جمهور ایران با اشاره به ضرورت توسعۀ همکاری میان مراکز علمی، دانشگاهی و تحقیقاتی دو کشور اظهار داشت: «ایران و آفریقای جنوبی در عرصه فناوریهای نو از جایگاه ممتازی برخوردارند، که همکاریهای نزدیک بین این مراکز میتواند به ارتقاء جایگاه علمی و فناوری تهران– پرتوریا در جهان کمک کند.»
روحانی با اشاره به اینکه مردم ایران در دوران مبارزۀ مردم آفریقای جنوبی در برابر آپارتاید همواره در کنار مردم این کشور و حامی آنها بودند، خاطر نشان کرد: «از آغاز تشکیل جمهوری اسلامی ایران به فرمان امام خمینی(ره) صادرات نفت به رژیم آپارتاید و همکاریهای اقتصادی ایران با این رژیم قطع شد.»
وی افزود: «زمانی که فعالیت پساآپارتاید در آفریقای جنوبی آغاز شد و کنگره ملی آفریقا قدرت را در این کشور در دست گرفت، جمهوری اسلامی ایران روابط صمیمی و نزدیکی با این کشور برقرار کرد.»
ایران دوستان خود در دوران تحریم را از یاد نمیبرد
روحانی همچنین در نشست مشترک هیأتهای عالیرتبه ایران و آفریقای جنوبی گفت: «اگر چه امروز و بعد از توافق هستهای و رفع تحریمها علیه ایران، رقابت شدیدی بین کشورهای آسیایی و اروپایی برای انعقاد قرارداد همکاری با ایران وجود دارد، اما ما هیچگاه دوستان صمیمی خود در دوران تحریم را از یاد نمیبریم.»
وی اظهار داشت: «امروز حجم مبادلات تجاری ایران و آفریقای جنوبی رضایت بخش نیست، اما این امکان وجود دارد که با استفاده از ظرفیتها و پتانسیلهای موجود، آفریقای جنوبی به یکی از مهمترین شرکای تجاری ایران تبدیل شود.»
رئیس جمهور ایران جاذبههای گستردۀ طبیعی و تاریخی در ایران و آفریقای جنوبی را پایهای مناسب برای توسعۀ روابط مردم با مردم و گردشگری دانست و گفت: «ایران و آفریقای جنوبی در زمینه همکاریهای اجتماعی میتوانند روابط خود را ارتقا دهند کما اینکه امروز بخشهای کشاورزی، درمانی و امدادی ایران در بسیاری از کشورهای آفریقایی مشغول همکاری هستند.»
رییس جمهوری ضمن استقبال از ایجاد تحرک در روابط تهران – پرتوریا، تصریح کرد: «دو دولت باید در مسیر توسعه همکاریهای مشترک، بخش خصوصی خود را فعال و از آنها حمایت کرده و مشکلات را حل و فصل کنند.»
روحانی ضمن تقدیر از حمایت آفریقای جنوبی از حقوق هستهای ایران در مجامع بینالمللی و به ویژه در دورانی كه ریاست كشورهای عضو جنبش عدم تعهد در آژانس بینالمللی انرژی اتمی را عهده دار بود، گفت: «توسعۀ مناسبات میان ایران به عنوان كشوری مهم در منطقه حساس خاورمیانه و آفریقای جنوبی به عنوان كشوری حائز اهمیت در قاره آفریقا میتواند آثار مثبت منطقهای و بینالمللی داشته باشد.»
حمایت زوما از حق ایران در استفاده از انرژی هستهای
رئیس جمهور آفریقای جنوبی نیز پس از دیدار با حسن روحانی گفت: «مجدداً این موضوع را از سوی جنبش عدم تعهد مورد تأکید قرار میدهیم که ایران حق دارد از انرژی هستهای برای اهداف صلح آمیز استفاده کند.»
وی افزود: «آفریقای جنوبی به طور کامل به نقش راهبردی جمهوری اسلامی ایران در منطقه واقف است و موفقیت این کشور در مذاکرات هستهای و برداشته شدن تحریمها، موفقیتی برای همۀ کشورهای مستقل است و این پیروزی منعکس کننده سیاستهای خردمندانه دولت ایران است.»
زوما همچنین گفت: «این توافق تاریخی ضرورت رسیدن به راه حل پایدار از طریق مذاکره و دیپلماسی را به اثبات رساند و نشان داد که مسایل از طریق جنگ و درگیری راه به جایی نخواهد برد.»
رئیس جمهور آفریقای جنوبی با تقدیر از حمایتهای جمهوری اسلامی ایران در دوران مبارزات مردم این کشور علیه آپارتاید، خواستار تحکیم روابط و مناسبات همه جانبه با جمهوری اسلامی ایران شد و افزود: «با تقویت روابط اقتصادی و تجاری ایران و آفریقای جنوبی، پتانسیلهای بزرگ اقتصادی و شگرفی میان آسیا و آفریقا ایجاد خواهد شد که در این راستا باید بخش خصوصی و فعالان اقتصادی دو کشور را بیش از گذشته فعال کنیم.»
وی بر ضرورت تقویت همکاری و همفکری دو کشور در سازمانهای بینالمللی از جمله عدم تعهد، در راستای تقویت صلح و امنیت بینالمللی تأکید کرد و گفت: «تبادل نظر پیرامون مسایل منطقهای و بینالمللی میتواند راهگشای روابط دو کشور باشد.»
زوما با اشاره به اینکه «انقلاب اسلامی ایران به همه نشان داد که به رغم همۀ مشکلات رهایی امکانپذیر است»، افزود: «وقتی در سال 1994 شاهد مرگ آپارتاید بودیم، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آفریقای جنوبی روابط رسمی و دیپلماتیك خود را آغاز كردند و شاهد شكوفایی روابط بودیم.»
ایران و آفریقای جنوبی 8 سند و یادداشت تفاهم امضا کردند
یادداشت تفاهم همکاری در زمینه تجارت و صنعت، یادداشت تفاهم ایجاد کارگروه مشترک سرمایهگذاری، یادداشت تفاهم همکاریهای کشاورزی، یادداشت تفاهم مدیریت منابع آب، یادداشت تفاهم همکاریهای بیمهای، یادداشت تفاهم تبادل اطلاعات مالی مربوط به پولشویی، یادداشت تفاهم بین پژوهشگاه صنعت نفت و پتروسا و برنامه همکاری در زمینه فرهنگ و هنر، اسنادی بودند که دو کشور برای شتاب بخشیدن به همکاریهای دوجانبه، به امضا رساندند.
حسن روحانی روز یکشنبه در مجموعه فرهنگی-تاریخی سعدآباد تهران از جاکوب زوما به طور رسمی استقبال کرد.