محققان دانشگاه تولین و یک مرکز مراقبت پزشکی معلولان در ایالت لوئیزیانا در امریکا موفق به تولید یک مُسکن جدید شدهاند که قدرت داروی مرفین را دارد، اما اعتیادآور نیست.
براساس این پژوهش که در مجلۀ نوروفارماکولوژی (داروشناسی عصبی) به چاپ رسیده است، پژوهشگران از موشهای آزمایشگاهی برای مقایسۀ اثربخشی و عوارض جانبی داروی مرفین با انواع مختلفی از اندروفینهای مهندسی شده، استفاده کردند.
اندروفینها یا مسکنهای طبیعی بدن، موادی هستند که از غدد مخاطی و هیپوتالاموس ترشح میشوند و اثر اصلی آنها تسکین درد است. این مسکنهای طبیعی بسیار شبیه به مخدرهایی مانند مرفین عمل میکنند.
در مقابل داروهای مخدر مبنا یا اپیوئید تسکینبخش دردهای مزمن و شدیدی هستند که دیگر داروها برآنها بی اثر است، اما متاسفانه اعتیادآور هستند.
در عین حال مصرف بیش از حد یا بیشمصرفی داروهای ایپوئید ممکن است بدن را به حالت سمی درآورده و به مرگ منجر شود. این داروها حتی میتوانند باعث اختلال حرکتی و یا قطع تنفس شوند.
جیمز زادینا، رئیس گروه تحقیقاتی داروی جدید جایگزین، گفت: «بیسابقه است که یک پپتید (پلیمرهای کوچکی که از به هم پیوستن اسیدهای آمینه تشکیل شدهاند) با چنین قدرتی درد را تسکین داده و عوارض جانبی اندکی داشته باشد. داروی جدید عوارض جانبی را از بین برده و کاهش داده است.»
یافتههای این گروه پژوهشی براساس مشاهدۀ موشهایی که از این داروی جدید استفاده کردند نشان میدهد که این ساختار جدید علاوه بر اینکه زمان تسکین درد را افزایش میدهد، تنفس آنها را نیز دچار اختلال نمیکند.
این درحالی است که همین دوز از داروی مرفین منجر به قطع تنفس موشها شده بود.
عدم تاثیرگذاری منفی داروی جدید اندروفین-بنیاد بر نظام هماهنگی حرکتی بدن انسان به خصوص در مورد افراد مسن از دیگر شاخصههای مهم این دارو است.
این دارو همچنین عوارض داروی مرفین بر سیستم عصبی-نخاعی انسان را ندارد.
محققان چندین آزمون برای ارزیابی اعتیادآور نبودن داروی جدید صورت دادند. در طول این آزمایشها مشاهده شد که موشها دفعات بسیار بیشتری به محل دریافت دوز مرفین خود مراجعه میکردند، در حالی که هنگام دریافت دوز اندروفین چنین فعالیتی از سوی موشها مشاهده نشد.
محققان این پروژه به دنبال آزمایش این داروی جدید بر روی افراد معتاد به مرفین هستند. آنها امیدوارند در طول چند سال آینده شرایط برای انجام آزمایشهای بالینی این داروی جدید بر انسانها نیز فراهم شود.