گاردین: چرا ترکیه خطوط تدارکاتی گروه داعش را مسدود نمی‌کند؟

یک نویسنده امریکایی می‌گوید ترکیه برای سرکوب کردها در ترکیه، عراق و سوریه، به وجود داعش نیاز دارد.

روزنامه گاردین روز چهارشنبه مقاله‌ای به قلم دیوید گرابر، مردم شناس، فعال سیاسی و نویسنده امریکایی و استاد مدرسه اقتصاد لندن منتشر کرد.

نویسنده مقاله سخن خود را این گونه آغاز می‌کند که در پی حملات هولناک پاریس، انتظار می‌رفت سران کشورهای غربی آن چیزی را که همیشه در چنین شرایطی انجام می‌دهند باز هم تکرار کنند؛ یعنی علیه عاملان این حملات، جنگی تمام عیار و بی‌امان اعلام کنند. اما در واقع سران این کشورها چنین قصدی ندارند. اگر این کشورها بخواهند تا یک سال آینده داعش را ریشه‌کن کنند و از بین ببرند، ابزارهای لازم را دارند اما به راحتی از استفاده از این ابزارها  اجتناب می کنند.  در حقیقت، سران این کشورها افرادی هستند که با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، نشست و برخاست دارند؛ مردی که حمایت‌های تاکتیکی سیاسی و اقتصادی و حتی نظامی او، به داعش در ارتکاب جنایات پاریس کمک کرد.

نویسنده با طرح این پرسش که چگونه می‌توان داعش را از بین برد پاسخ می‌دهد همه در منطقه جواب این پرسش را می‌دانند؛ باید به نیروهای کرد در سوریه، عراق و ترکیه اجازه داد وارد صحنه شوند. به گفته او، در حال حاضر تنها گروهی که درگیر نبرد زمینی با داعش است در واقع کردها هستند. آن‌ها اثر گذاری فوق العادۀ خود را از نظر نظامی اثبات کرده‌اند و مخالف تمام جنبه‌های ایدئولوژی ارتجاعی داعش هستند.

اما ترکیه مناطق تحت کنترل کردها در سوریه را کاملا محاصره کرده و مواضع حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌ک‌ک) را بمباران می‌کند. نه تنها اردوغان برای تضعیف کردها تقریبا همه توان خود را به کار می‌گیرد، بلکه شواهد قابل توجهی وجود دارد که دولت او دست‌کم به لحاظ تاکتیکی به داعش کمک می‌کرده است.

شاید به نظر عجیب باشد که بگوییم ترکیه به عنوان یکی از اعضای ناتو به هر طریق ممکن از گروهی حمایت می‌کند که شهروندان غیرنظامی کشورهای غربی را با بی‌رحمی می‌کشد. این مانند این است که بگوییم یک عضو ناتو از القاعده حمایت می‌کند. اما در واقع باید باور کنیم که دولت اردوغان از شاخه القاعده در سوریه یعنی جبهه النصره و دیگر گروه‌‌های تروریستی ایدئولوگ در سوریه حمایت می‌کند. «موسسه مطالعات حقوق بشر» دانشگاه کلمبیا در نیویورک فهرست بلند بالایی از اسناد حمایت ترکیه از داعش در سوریه را گرد آوری کرده است.

کردها پس از آزاد کردن کوبانی و تل ابیض آماده بودند شهر جرابلس سوریه را هم آزاد کنند. جرابلس آخرین شهری بود که داعش در نزدیکی مرز ترکیه تحت اشغال خود داشت و از این شهر برای تامین تسلیحاتی، مواد مورد نیاز و جذب نیرو در رقه استفاده می‌کرد. خطوط تدارکاتی داعش مستقیما از خاک ترکیه می‌گذرد. در آن زمان کارشناسان می‌گفتند اگر جرابلس آزاد شود، رقه نیز به زودی سقوط می کند. اما اردوغان با اعلام این که جرابلس «خط قرمز» ما است از پیشروی کردها جلوگیری کرد. وی گفت در صورت پیشروی کردهای سوریه به این شهر، ترکیه مداخله نظامی خواهد کرد. بنابراین، جرابلس تا به امروز در دست تروریست‌های داعش است و ترکیه عملا از این شهر حفاظت نظامی می‌کند.

نویسنده می‌افزاید در واقع اردوغان با این ادعا که کسانی که با داعش می‌جنگند خود تروریست هستند موضع‌گیری خود در قبال کردها را توجیه کرد. اگر چه پ‌ک‌ک در دهه 90 جنگ‌های چریکی در ترکیه انجام داد اما در 10 سال گذشته با تغییر کامل راهبرد، سیاست جدایی طلبی را کنار گذاشت. کردها حتی توانستند نخستین بار در انتخابات سراسری ترکیه کرسی‌های لازم را برای حضور در پارلمان به دست آوردند و با این پیروزی مانع کسب اکثریت پارلمانی حزب عدالت و توسعه شدند. اما اردوغان خواستار برگزاری انتخابات جدید شد و اعلام کرد با داعش می‌جنگد. به همین دلیل حمله‌ای نمادین علیه مواضع داعش انجام داد و سپس نیروهای خود را به جنگ با پ‌ک‌ک در عراق و ترکیه فرستاد.

وی این اقدام را پس از چندین بمب‌گذاری خونین در ترکیه انجام داد. مسئولیت این حملات به داعش نسبت داده شد اما به دلایلی مبهم، به نظر می‌رسد که تنها فعالان غیرنظامی کرد هدف بمب‌گذاری‌ها قرار گرفتند.

به نوشته گرابر، این که دقیقا چه رابطه‌ای بین دولت اردوغان و داعش وجود دارد مشخص نیست و این موضوع جای بحث دارد اما درباره برخی مسائل نسبتا مطمئن هستیم. اگر ترکیه همان طور که برخی مناطق تحت کنترل کردها در سوریه را محاصره کرد، خطوط تدارکاتی داعش را مسدود می کرد، این گروه سقوط کرده بود و شاید حملات پاریس هرگز اتفاق نمی‌افتاد. و اگر ترکیه از همین امروز هم مناطق تحت اشغال داعش را به حالت محاصره درآورد، این گروه تروریستی ظرف چند ماه آینده سقوط خواهد کرد. اما جای سوال دارد که چرا هیچ یک از رهبران غربی از اردوغان درخواست چنین کاری را نکرده است؟

نویسنده می‌گوید با این حال، ترکیه «هم‌پیمان استراتژیک» غرب است بنابراین، احتمالا سران کشورهای غربی که بیانیه اخیر گروه 20 را صادر کردند، باز هم با مردی که به امکان موجودیت و بقای داعش کمک می‌کند نشست مشابه و دوستانه‌ای خواهند داشت.  

برای اطلاع از تازه ترین اخبار ایران و جهان به کانال پرس‌ تی‌وی فارسی در تلگرام بپیوندید.

Press TV’s website can also be accessed at the following alternate addresses:

www.presstv.co.uk