نتایج تحقیق موسوم به گزارش چیلکات درباره مشارکت انگلیس در تهاجم سال 2003 به عراق کماکان دستخوش تعویق است، رئیس کمیته مزبور از احتمال نهایی شدن این گزارش تا تابستان آتی خبر داده است.
جان چیلکات پنجشنبه اعلام کرد این گزارش دو میلیون کلمهای تا پایان ماه ژوئن یا ژوئیه سال آتی میلادی آماده خواهد بود. وی گفت: «معتقدم هر زمان بررسیهای امنیت ملی تکمیل شود قاعدتا امکان توافق برای تعیین تاریخ انتشار آن در ماه ژوئن یا ژوئیه میسر خواهد بود.»
کمیته تحقیق و تفحص چیلکات که تاکنون بیش از 10 میلیون پوند برای مالیاتدهندگان انگلیسی هزینه در برداشته در سال 2009 به پیشنهاد گوردن براون، نخستوزیر پیشین انگلیس، تشکیل شد و در ابتدا قرار بود گزارش آن ظرف یک سال منتشر شود. با این حال، چیلکات به دفعات روند کار را مشمول پیچیدگیهای مختلف دانسته است.
هیات پنج نفره چیلکات سرگرم بررسی تصمیماتی است که در آستانۀ آغاز جنگ عراق اتخاذ شد و اینکه چطور تونی بلر، نخستوزیر وقت، تصمیم به حمایت از تهاجم تحت امر امریکا گرفت.
این تحقیق به نحوۀ مشارکت نیروهای انگلیسی در و بعد از این تهاجم میپردازد. در مجموع، 179 سرباز انگلیسی از سال 2003 تا 2010 در عراق کشته شدند.
مادر یک سرباز انگلیسی که در منطقه جنگی کشته شد ضمن انتقاد از تاخیر مداوم این گزارش وضعیت جاری را مایوس کننده خواند.
به تعویق افتادن مداوم انتشار این گزارش مردم و نمایندگان پارلمان را برآشفته کرده است. دیوید کامرون، نخستوزیر انگلیس، در ماه ژوئن گفت که «صبر وی دیگر سر آمده است.»
به گفته رسانههای انگلیسی، یافتههای این تحقیق میتواند در نهایت راه را برای شکایت سربازان انگلیسی قربانی جنگ عراق و اعضای خانواده آنها از مقامات ارتش انگلیس هموار کند.
کمیتۀ تحقیق چیلکوت همواره به بهانه ضرورت مصاحبه با همۀ مقامات انگلیسی که در حمله تحت امر امریکا به عراق نقش داشتهاند انتشار گزارش خود را به تاخیر انداخته است.
بلر که در کانون مناقشات قرار دارد تاکنون دخالت خود را در تعویق مستمر این گزارش انکار کرده است. وی پیشتر به خاطر مشارکت دادن کشورش در تهاجم به عراق عذرخواهی کرد و اذعان داشت که در برنامهریزی جنگ دچار اشتباهاتی شده بود.
به باور کارشناسان، عذرخواهی بلر که واکنشهای بسیاری را از اقصی نقاط جهان برانگیخته است صرفا یک تاکتیک دفاعی در راستای دخل و تصرف در گزارش مزبور است. مردم عراق که قربانی مصائب این جنگ ویرانگر هستند گفتهاند که دیگر برای این عذرخواهی خیلی دیر شده است.
در همین حال، یک نماینده حزب کارگر که به جنگ عراق رای موافق داده بود خواستار عدم انتشار نتایج این تحقیق شده است.
مایک گیپس با ابراز تردید درباره اصل انتشار این گزارش آن را اتلاف هزینه خوانده است. وی ضمن انتقاد از رسانهها، مدعی شد که اهالی مطبوعات به گزارش چیلکات دسترسی نخواهند یافت.
کمیته چیلکات در ابتدا محرمانه بود اما به خاطر رشتهای از مخاصمات در مجلس عوام جنبه علنی پیدا کرد.
اوایل ماه اوت، وکلای خانوادههای 29 سرباز انگلیسی گفتند اگر کمیته چیلکوت تا دو هفته دیگر برای انتشار گزارش تاریخی مشخص نکند به دیوان عالی لندن رجوع خواهند کرد.
جنگ تحت امر امریکا علیه عراق که بیش از هشت سال طول کشید به بهانه وجود سلاحهای کشتار جمعی آغاز شد. در این جنگ 179 نیروی انگلیسی و حدود 4500 سرباز امریکایی کشته شدند. بر اساس برآوردها، در این جنگ بیش از یک میلیون غیرنظامی عراقی کشته شدند.