ارامنه سراسر جهان امروز جمعه صدمین سالگرد «نسل کشی» یک میلیون و پانصد هزار نفر از ارامنه توسط حکومت عثمانی را گرامی می دارند.
گزارش ها حاکی است ارامنه از نقاط مختلف جهان برای شرکت در این مراسم به ایروان، پایتخت ارمنستان سفر کرده اند تا یاد قربانیان این حادثه را گرامی بدارند.
قرار است ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه وفرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه نیز به همراه شماری دیگری از رهبران جهان با حضور در ارمنستان در این مراسم شرکت کنند.
تاکنون بیش از 20 کشور از جمله فرانسه و روسیه کشتار ارامنه در سال 1915 توسط امپراتوری عثمانی را به عنوان «نسل کشی ارامنه» به رسمیت شناخته اند.
پیشتر نیز یوآخیم گاوک، رئیس جمهور آلمان با حضور در مراسم عشای ربانی در یکی از کلیساهای برلین کشتار ارامنه به دست ترکهای عثمانی را «نسلکشی» توصیف کرد و گفت: «سرنوشت ارامنه در تاریخ نابودی جمعی، پاکسازی نژادی، کوچاندن و نسلکشی که قرن بیستم را از این نظر متمایز ساخته، منحصر به فرد است.»
قرار است پارلمان آلمان نیز درباره کشتار ارامنه توسط ترکان عثمانی موضع گیری کند.
باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نیز روز پنجشنبه کشتار ارامنه در یک قرن پیش را «کشتاری وحشتناک» خواند. با این حال وی از توصیف این واقعه بعنوان «نسلکشی» خودداری کرد.
ترکیه با توصیف کشتار ارامنه در سال ۱۹۱۵ به عنوان «نسلکشی» مخالف است و تاکید دارد که آنان در درگیری های جنگ جهانی اول کشته شدهاند.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه روز پنجشنبه گفت: «ادعاهای ارامنه درباره حوادث 1915 به ویژه ارقامی که ارائه می دهند همه بی پایه و بی اساس است. ما آماده گشودن آرشیو های نظامی خود هستیم و هیچ ترس و نگرانی درباره این موضوع نداریم. اجداد ما جفا نکردهاند.»
احزاب پارلمان اتریش سه شنبه گذشته با صدور قطعنامهای مشترک، کشتارهای سال ۱۹۱۵ ارامنه را «نسلکشی» خواندند و به یاد کشتهشدگان این حادثه یک دقیقه سکوت کردند.
در پی این اقدام، ترکیه سفیر خود را از وین فراخواند و اعلام کرد این اقدام اتریش، تاثیرات منفی همیشگی به روابط و دوستی میان دو کشور خواهد گذاشت.
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان نیز اخیرا در مراسمی که در کلیسای سنت پیتر در واتیکان برگزار شد کشتار ارامنه در دوران حکومت عثمانی را «نسلکشی» دانست.
وزارت خارجه ترکیه در پی اظهارات پاپ در مورد کشتار ارامنه، سفیر واتیکان در آنکارا را فرا خواند و به این اظهارات رهبر کاتولیک های جهان اعتراض کرد.
چند روز پس از این موضع پاپ فرانسیس، پارلمان اروپا نیز با تصویب قطعنامهای این «کشتار گسترده را نسل کشی توصیف کرد.»
بدنبال این تحولات احمد داووداغلو، نخست وزیر ترکیه اعلام کرد که آنکارا خود را در غم ارامنه شریک میداند اما کشتار ارامنه را به عنوان «نسلکشی» به رسمیت نمیشناسد.
ارمنستان ادعا میکند همزمان با جنگ جهانی اول حدود یک میلیون و پانصد هزار ارمنی به دست امپراتوری عثمانی در شرق ترکیه جان خود را از دست داده اند. به گفته ارامنه، این افراد بین سالهای 1915 تا 1917 قربانی کشتارهای برنامهریزی شده، کوچاندن اجباری و گرسنگی شدند.
در عین حال ترکیه مدعی است 300 تا 500 هزار ارمنی و ترک در شرایط بحرانی ناشی از جنگ جهانی اول به دلایل مختلف از جمله بیماری و گرسنگی جان خود را از دست داده اند. آنکارا ین افراد را قربانیان جنگ جهانی اول میداند.
ع م / م ح