نکاتی که دربارۀ رقیب آیندۀ مرکل باید بدانید

زیگمار گابریل، معاون صدراعظم آلمان، چهارشنبه اعلام کرد، مارتین شولتس، رئیس سابق پارلمان اروپا، از سوی حزب سوسیال‌دموکرات آلمان برای تصدی سمت صدراعظم این کشور با آنگلا مرکل وارد رقابت خواهد شد.

پیش از این انتصاب، زیگمار گابریل سه پست برعهده داشت: او علاوه بر ریاست حزب چپ سوسیال‌دموکرات (SPD)، نامزد احتمالی حزب برای رقابت با آنگلا مرکل و همچنین وزیر اقتصاد آلمان بوده است.

اکنون مارتین شولتس، رئیس سابق پارلمان اروپا، جانشین گابریل می‌شود و به‌این‌ترتیب علاوه بر عهده‌دار شدن ریاست حزب، برای به چالش کشیدن مرکل در انتخابات آینده حزب خود را نمایندگی خواهد شد.

در همین حال بریگت زیپریس، وزیر سابق دادگستری و یکی از اعضای باسابقۀ حزب سوسیال‌دمکرات، مدیریت وزارت اقتصاد را برای باقی دورۀ پارلمان بر عهده خواهد گرفت.

در عوض گابریل جانشین فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجۀ آلمان، خواهد شد. اشتاین مایر نامزد مشترک حزب محافظه‌کار دموکرات مسیحی (CDU) یعنی حزب مرکل و اتحاد سوسیال مسیحی ایالت بایرن (CSU) برای پست رئیس‌جمهوری آلمان است.

تقریباً همگان اتفاق‌نظر دارند که او در گردهمایی فدرال آلمان که روز 12 فوریه (24 بهمن) برگزار خواهد شد، جانشین یوآخیم گاوک، رئیس‌جمهور کنونی کشور خواهد شد.

چرا گابریل کناره‌گیری کرد؟

پیش از اعلام کناره‌گیری گابریل، تقریباً همگان اطمینان داشتند که او نامزد حزب سوسیال‌دموکرات برای رقابت با مرکل در انتخابات پارلمانی خواهد بود؛ اما به نظر می‌رسد تحولات عرصۀ سیاسی آلمان به وی نشان داده است که او شانسی برای شکست مرکل که بر اساس نظرسنجی‌ها از محبوبیت بالایی برخوردار است نخواهد داشت.

با این حال به اعتقاد تحلیلگران این تصمیم گابریل را می‌توان با امیال سیاسی- شغلی وی مرتبط دانست.

گابریل با در نظر گرفتن اینکه حزب متبوعش از 20 درصد حمایت مردمی در نظرسنجی‌ها برخوردار است به این نتیجه رسیده بود که پیروزی چندان آسان نخواهد بود و شکست در انتخابات برای بار دوم گزینه مطلوبی نیست.

او با تصدی مقام وزیر خارجه خواهد توانست بخت و اقبال شغلی خود را همچنان حفظ کند و اگر نتیجۀ انتخابات ادامه ائتلاف بزرگ یعنی ائتلاف حزب دموکرات مسیحی (حزب مرکل) با سوسیال‌دموکرات‌ها (حزب گابریل و شولتس) و حزب سوسیال مسیحی باشد، وی احتمال کسب موفقیت در آینده سیاسی خود را خواهد داشت چراکه به‌طور سنتی وزرای خارجه در میان عامه مردم  از محبوبیت برخوردارند.

شانس پیروزی شولتس در انتخابات

بر اساس آمار و نظرسنجی‌ها، مارتین شولتس از بخت و اقبال بیشتری برای پیروزی در برابر مرکل برخوردار بوده است.

برای مثال بر اساس نظرسنجی اخیر روزنامه «بیلد» آلمان که اوایل سال جدید میلادی انجام شد، شولتس تنها با یک درصد کمتر (38%) در جایگاه دوم بعد از مرکل (39%) قرار داشت.

این در حالی است که همین نظرسنجی شانس رقابت گابریل با مرکل را 27 درصد در مقابل 46 درصد نشان می‌داد.

در نظرسنجی‌های مستقل دیگر، اگرچه همچنان برتری مرکل را نشان می‌داد با این حال شولتس از بخت بیشتر در برابر گابریل برخوردار بود. علاوه بر این شرکای بالقوه ائتلاف بزرگ هم شولتس را بر گابریل ترجیح می‌دادند.

در این میان یکی از نقاط بارز ضعف شولتس این واقعیت است که وی تا اواخر سال گذشتۀ میلادی در بروکسل حضور داشت و مردم آلمان از او در مقایسه با گابریل شناخت کمتری دارند.

بعلاوه، به‌عنوان فردی که بخشی از کابینه ائتلاف بزرگ نیست، به معنی اینکه در حال حاضر مسئولیت اجرایی در دولت ندارد، شولتس این امکان را دارد که آزادانه‌تر در مقایسه با گابریل از مرکل انتقاد کند.

نکته دیگر در رابطه با شولتس که شاید نقطه‌ضعف او در مقایسه با مرکل محسوب شود نارضایتی لابی‌های یهودی و اسرائیلی در آلمان از او به‌عنوان نامزد حزب سوسیال‌دموکرات برای صدراعظمی آلمان است. برخلاف مرکل که مواضع سرسختانه‌ای در حمایت از اسرائیل اتخاذ کرده است آن‌ها از مواضع شولتس در قبال اسرائیل و فلسطینیان ناراضی هستند.

شاهد این ماجرا سخنرانی شولتس در سال 2014 در کنست (پارلمان اسرائیل) است که شولتس طی سخنانی به زبان آلمانی از عملکرد اسرائیل در قبال فلسطینیان انتقاد کرد و از محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی ستایش کرد. این سخنان وی در آن زمان انتقاد شدید بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و همچنین محافل اسرائیلی را برانگیخت.

نامزدی شولتس برای حزب سوسیال‌دموکرات به چه معنی است؟

در آلمان نامزدهای پست صدراعظمی به احزاب خود وابستگی و تعلق زیادی دارند. به همین دلیل جایگزینی شولتس با گابریل تغییرات چندانی در سیاست‌های حزب سوسیال‌دموکرات ایجاد نخواهد کرد.

نامزدی شولتس درواقع به سوسیال‌دموکرات‌ها امکان می‌دهد راهبرد خود را در حمایت از اتحادیۀ اروپایی مقتدر، تقویت کرده و در برابر شعارهای احزاب راست‌گرای افراطی که با اتحادیه اروپایی مخالف هستند، انتخاب شولتس که قبلاً ریاست پارلمان اتحادیه اروپا را بر عهده داشته می‌تواند نمایانگر منافع آلمان در حمایت و تقویت از اتحادیه اروپا باشد.

 تأثیر شولتس بر ائتلاف بزرگ

بر اساس نظرسنجی‌ها در سال 2017 حزب سوسیال‌دموکرات با داشتن 15 درصد از آراء مردمی در جایگاه دوم بعد از دموکرات مسیحی قرار داشت؛ بنابراین به دست گرفتن کنترل دولت توسط سوسیال‌دموکرات‌ها از حزب مرکل تنها نیازمند یک معجزه است.

در همین حال با در نظر گرفتن اینکه انتظار می‌رود حزب عوام‌گرای افراطی آلترناتیو برای آلمان (AFD) بین 10 تا 20 درصد آراء را در انتخابات به خود اختصاص دهد، حزب دموکرات مسیحی (حزب مرکل) برای کسب اکثریت پارلمانی با دشواری مواجه خواهد بود.

بنابراین درصورتی‌که شولتس بتواند سهم سوسیال‌دموکرات‌ها را از آراء مردمی تنها چند درصد افزایش دهد این امکان وجود دارد که وضعیت کنونی یعنی ائتلاف بزرگ با حزب مرکل همچنان ادامه یابد؛ اما اینکه آیا چنین وضعی به سود سوسیال‌دموکرات‌ها خواهد بود پرسش دیگری است.

این حزب در سال‌های اخیر با از دست دادن آراء مردمی به شریک درجه دوم حزب دموکرات مسیحی بدل شد.

 دیدگاه سایر احزاب و رسانه‌ها درباره شولتس چیست؟

هرچند که بر اساس نظرسنجی‌ها، احزاب دیگر شولتس را به گابریل ترجیح می‌دهند حزب سبزها و حزب چپ -دو حزب از شرکای احتمالی ائتلاف با مرکل- چندان از این انتخاب استقبال نکردند. این امر جای شگفتی ندارد چراکه آن‌ها خواهان جلب آراء برای طرح‌ها و نامزدهای احزاب متبوع خود هستند. با این حال دموکرات مسیحی چندان از این انتخاب نگران به نظر نمی‌رسد.

هرچند که اعلام این تصمیم بسیاری از محافل خبری و روزنامه‌نگاران آلمان را شگفت‌زده کرده است.

با این حال به عقیده ناظران این جابجایی در رده‌های بالای حزب سوسیال دمکرات (حزب شولتس) تنها شانس برای عرض‌اندام در فضای سیاسی رو به افول آن بود. شولتس به‌عنوان یک نیروی تازه، اهل مبارزه و دارای کاریزما، نزدیک به مردم عادی به‌عنوان جایگزین مطلوب برای گابریل که در محافل خبری از او به‌عنوان سیاستمداران چاق و سست یاد می‌کردند گزینه مطلوبی به نظر می‌رسید.

با این حال با در نظر گرفتن همه این موارد هیچ‌کس انتظار ندارد که شولتس بتواند مرکل را در زمین خود شکست دهد.

از طرف دیگر به عقیدۀ برخی دیگر تحلیلگران شولتس نماینده و نامزد خود نظام است و پیوند و روابط نزدیک او با اتحادیۀ اروپا می‌تواند در بحبوحه ظهور احساسات ملی‌گرایانه و مخالفت با اتحادیه اروپا و خشم ناشی از آن به ضرر وی تمام شود.

سید محمد هاشمی 

استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تی‌وی فارسی» بلامانع است.

Press TV’s website can also be accessed at the following alternate addresses:

www.presstv.co.uk