«لغو توافق هسته‌ای با ایران عواقب وخیمی برای خاورمیانه دارد»

طبق گزارش جدید «گروه بین‌المللی بحران» در صورت از هم پاشیدن توافق هسته‌ای با ایران، منطقۀ خاورمیانه با «عواقب وخیمی » مواجه خواهد شد.

در این گزارش که دوشنبه (27 دی) در آستانۀ آغاز دورۀ ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ منتشر شد از وی خواسته شده به‌جای پاره کردن این توافق برجسته آن را حفظ و تقویت کند.

بر اساس «برنامۀ جامع اقدام مشترک» (برجام) که یک سال پیش اجرایی شد ایران با محدودسازی برنامۀ هسته‌ای خود در ازای لغو تحریم‌ها موافقت کرد.

در ادامۀ گزارش گروه بین‌المللی بحران آمده است: «هرگونه تلاش دولت ترامپ برای تضعیف این توافق به امید محدود کردن آن احتمالاً نتیجۀ معکوس خواهد داشت.»

 گروه بین‌المللی بحران همچنین هشدار داده است که تضعیف برجام می‌تواند به بی‌ثبات شدن منطقه بیانجامد.

در این گزارش که وضعیت برجام را در نخستین سال اجرای آن ارزیابی کرده ، اشاره شده که تداوم دشمنی بین امریکا و ایران این توافق را آسیب‌پذیر کرده است.

به گفتۀ گروه بین‌المللی بحران، سازمان بین‌المللی انرژی اتمی از ژانویۀ 2016، 6 بار پایبندی ایران را به تعهدات خود مطابق با برجام تأیید کرده اما چند مورد تخلف فنی کوچک را نیز به ایران نسبت داده که جمهوری اسلامی آن را رد کرده است.

در ادامۀ این گزارش آمده است: «کاهش تحریم‌های امریکا، اتحادیۀ اروپا و سازمان ملل به ایران اجازه داده است سهم خود را از بازار نفت بار دیگر در اختیار بگیرد و تولید و صادرات نفت خود را به سطح پیش از تحریم‌ها یعنی 3.85 میلیون بشکه در روز برساند. این کشور همچنین توانسته است بیش از 11 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کند که بالاترین سطح در دو دهۀ گذشته به شمار می‌رود. بااین‌وجود ایران هنوز از نبود روابط بانکی بین‌المللی معمول رنج می‌برد که مانع پیوستن این کشور با اقتصاد جهانی شده است.»

علی واعظ، کارشناس ارشد مسائل ایران در گروه بین‌المللی بحران، به شبکۀ خبری الجزیره گفت: «به نظر می‌رسد شکست این توافق، قریب‌الوقوع یا اجتناب‌ناپذیر نیست. آنچه محتمل‌تر به نظر می‌رسد فرسایش تدریجی این توافق در دورۀ زمامداری دولت جدید امریکا است که می‌تواند عامدانه یا از روی غفلت به تضعیف آن منجر شود.»

واعظ خاطرنشان کرد بی‌ثباتی توافق هسته‌ای می‌تواند به افزایش تنش‌های منطقه‌ای منجر شود و «ایران را در اجرای سیاست‌هایی که برای امنیت ملی خود ضروری می‌داند (ازجمله) برنامۀ موشکی بالستیک و «سیاست دفاعی روبه‌جلو» درزمینۀ تقویت شرکای منطقه‌ای خود در بغداد، دمشق و بیروت مصمم‌تر کند.»

دولت ایران گفته است توافق هسته‌ای قابل‌مذاکره نیست و هیچ کشوری اجازه ندارد بر روند اجرای آن تأثیر بگذارد.

در ادامۀ این گزارش آمده این‌که فرض کنیم می‌توان یک توافق مستحکم‌تر را بر ویرانه‌های برجام ساخت یک خیال واهی است چراکه نابودی برجام – حتی اگر تدریجی باشد- اعتماد بین طرف‌های توافق را که به مصالحۀ آن‌ها منجر شد نیز از بین می‌برد.

 گزارش گروه بین‌المللی بحران با اشاره به اینکه بهترین راه پیش رو مذاکره دربارۀ برخی مفاد این توافق است که به نفع دو طرف است از واشنگتن خواسته است برای کاهش تحریم‌ها منابع بیشتری در اختیار وزارت خزانه‌داری امریکا قرار دهد.

«اتحادیۀ اروپا به توافق هسته‌ای پایبند می‌ماند»

این در حالی است که فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیۀ اروپا، می‌گوید این اتحادیه به توافق هسته‌ای بین ایران و گروه 5+1 پایبند می‌ماند و برای تضمین اجرای کامل آن تلاش می‌کند.

موگرینی پیش از نشست وزرای خارجۀ اتحادیۀ اروپا در بروکسل، پایتخت بلژیک، گفت اتحادیۀ اروپا به فعالیت خود برای (تضمین) رعایت و اجرای «این توافق بسیار مهم» ادامه خواهد داد.

وی افزود اتحادیۀ اروپا به این توافق پایبند خواهد بود و طرف‌های مختلف توافق هسته‌ای و سایر مقام‌های بین‌المللی بارها تأکید کرده‌اند که این توافق به وضعیت امنیتی در منطقۀ خاورمیانه کمک کرده است.

بوریس جانسون، وزیر خارجۀ بریتانیا، نیز دوشنبه گفت توافق هسته‌ای ایران که ترامپ تهدید کرده آن را پاره می‌کند، باید حفظ شود.

ایران و گروه 1+5 متشکل از کشورهای امریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین به‌علاوۀ آلمان باوجود مخالفت و سنگ‌اندازی‌های رژیم صهیونیستی، در تاریخ 23 تیر 1394 بر سر برجام به توافق دست یافتند.

استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تی‌وی فارسی» بلامانع است.

Press TV’s website can also be accessed at the following alternate addresses:

www.presstv.co.uk