تنشها میان ترکیه و اتحادیۀ اروپا در حال افزایش است.
تشدید تنشها در حالی اتفاق میافتد که نگرانیها در خصوص احتمال لغو توافق ترکیه و اتحادیۀ اروپا برای جلوگیری از هجوم پناهجویان به اروپا روبهافزایش است.
برخی گزارشها از برنامۀ پنهانی دولت ترکیه برای فرستادن هزاران پناهجو به یونان از طریق دریا خبر میدهند.
در ماه مارس، ترکیه و اتحادیۀ اروپا توافقی امضا کردند تا از هجوم بیسابقۀ پناهجویان به اروپا جلوگیری کنند.
بر اساس این توافق، ترکیه در ازای ممانعت از ورود پناهجویان به قارۀ اروپا، امتیازاتی مانند دریافت چند میلیارد یورو برای اسکان دادن پناهجویان، پیشبرد مذاکرات برای پیوستن این کشور به اتحادیۀ اروپا و سفر بدون روادید شهروندانش به اروپا را دریافت میکرد.
این توافقنامه که بهطور قابلتوجهی از هجوم بیش از یک میلیون مهاجر و پناهجو به اروپا کاست، اکنون در معرض خطر قرار دارد.
اهرم فشار
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، هشدار داده است که آنکارا میتواند با باز کردن مرزها برای عبور پناهجویان، بار دیگر بحران پناهجویان را در اروپا زنده کند.
اردوغان این اظهارات را کمی بعد از آن بیان کرد که گروهی از نمایندگان پارلمان اروپا با محکوم کردن سرکوب مخالفان پس از کودتای نافرجام این کشور، خواستار توقف فوری مذاکرات برای عضویت این کشور در اتحادیۀ اروپا شدند.
با وجود غیرالزامآور بودن این تصمیم، اقدام پارلمان اروپا واکنش شدید اردوغان را به همراه داشت.
وی در یک سخنرانی تلویزیونی گفت هر گامی برای به حاشیه راندن مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیۀ اروپا، میتواند موج پناهجویان را بار دیگر به حرکت درآورد.
ترکیه اکنون میزبان 3 میلیون پناهجو است، که اکثر آنان از کشورهای عراق و سوریه آمدهاند.
به نظر میرسد این کشور اکنون از بحران پناهجویان بهعنوان اهرم فشار علیه اتحادیۀ اروپا استفاده میکند.
پیش از آغاز بحران پناهجویان که به دنبال جنگهای ویرانگر در سوریه و عراق پدیدار شد، این اتحادیۀ اروپا بود که از مسائلی همچون حقوق بشر بهعنوان یک اهرم فشار علیه ترکیه استفاده میکرد.
اما اکنون به نظر میرسد این روند تغییر کرده است.
افزایش شکافها
بعید بهنظر میرسد که تصمیم اخیر پارلمان اروپا بر سیاستهای رهبران اروپا درقبال ترکیه تأثیری بگذارد.
برخی سیاستمداران اروپایی میگویند به دلیل عدم انطباق ترکیه با ارزشهای اروپا، این مذاکرات باید متوقف شوند.
با این حال، برخی دیگر تأکید میکنند با رشد نگرانیها در خصوص افزایش احتمالی شکاف با ترکیه، این مذاکرات باید ادامه یابد.
رئیسجمهور ترکیه اخیراً از طرحهایی برای احیای مجازات اعدام خبر داده است. مجازاتی که در اتحادیۀ اروپا ممنوع است و قطعاً ورود از پیش برنامهریزیشدۀ ترکیه به اتحادیه را با مشکل مواجه میکند.
به نظر میرسد اردوغان که پیشتر غرب را متهم به زیر پا گذاشتن تعهدات خود کرده، اکنون به این نتیجه رسیده که با استفاده از بحران پناهجویان به عنوان برگ برنده، در مذاکرات پیوستن کشورش به اتحادیۀ اروپا دست بالا را دارد.
با این همه، برخی ناظران بر این باورند که تهدیدات ترکیه و اتحادیۀ اروپا پوچ و توخالی است، چرا که هر دوطرف به یکدیگر نیاز دارند.
آنها معتقدند ترکیه و اتحادیۀ اروپا اکنون تاوان اشتباه سهمگین خود را که باعث شعلهور شدن آتش جنگ در سوریه شد، میپردازند.این دو طرف نمیتوانند خطر کرده و اشتباه دیگری مرتکب شوند.
استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تیوی فارسی» بلامانع است.