هزاران نفر برای بزرگداشت بیستمین سالگرد بزرگترین قتل عام در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم، امروز در سربرنیتسا در یوگسلاوی سابق و بوسنی و هرز گووین کنونی دور هم جمع شدند.
در این مراسم خانوادههای قربانیان مسلمان، بقایای اجساد یکصد و 36 قربانی این کشتار را که به تازگی با آزمایش دی ان ای شناسایی شدهاند در کنار قبور بیش از 6 هزار مسلمان قتل عام شده در سربرنیتسا که اجسادشان قبلا پیدا شده بود، دفن خواهند کرد.
پیش از این مراسم الکساندر ووچیچ، نخست وزیر صربستان کشتار سربرنیتسا را به عنوان «جنایتی هولناک» محکوم کرد.
ووچیچ روز شنبه پیش از حضور در این مراسم در سربرنیتسا در سخنانی تاکید کرد: «با هیچ واژهای نمیتوان برای قربانیان این جنایت ابراز تاسف و مراتب خشم و ناراحتی خود را در قبال عاملان این جنایت وحشتناک ابراز کرد.»
وی افزود: «صربستان آشکارا و به روشنی این جنایت هولناک را محکوم و انزجار خود را از تمامی عاملان آن اعلام میکند و همچنان به محاکمۀ آنان ادامه خواهد داد» اما از به کار بردن واژه «نسلکشی» در توصیف آن خودداری کرد.
تعدادی از حاضرین نیز با پرتاب سنگ و بطری الکساندر ووچیچ را وادار به ترک مراسم کردند.
مقامات برخی دیگر از کشورها نیز در این مراسم حضور داشتند که از جمله میتوان به بیل کلینتون، رییس جمهور وقت امریکا در زمان کشتار سربرنیتسا و احمد داود اوغلو، نخست وزیر ترکیه اشاره کرد.
امروز بیستمین سالگرد کشتار حدود 8 هزار مسلمان به دست نیروهای صرب بوسنی است، جنایتی که در پایان جنگ بوسنی در سالهای 95-1992 روی داد.
نیروهای صرب بوسنی به رهبری ژنرال راتکو ملادیچ – که در حال حاضر محاکمه وی در لاهه در جریان است- در ژوئیه 1995 سربرنیتسا را تصرف کردند و این منطقه در اراضی تحت کنترل صربها باقی ماند.
حدود 25 هزار نفر که در این شهر باقی مانده بودند درصدد دریافت کمک از صلحبانان هلندی سازمان ملل بودند. اما تعداد نیروهای سازمان ملل کمتر از سربازان صرب بود و نیروهای صرب بلافاصله حدود 2 هزار مرد و پسر را به قتل رساندند و سپس حدود 6 هزار نفر دیگر را که به جنگلها پناه برده بودند تعقیب کرده و از پادرآوردند.
نسل کشی
در روزهای منتهی به سالگرد این قتل عام هزاران بازماندۀ این حادثه و سایر افراد برای شرکت در این مراسم در این محل حضور مییابند.
یکی از شرکتکنندگان در مراسم به خبرگزاری فرانسه گفت: «(بعد از فرار از سربرنیتسا) 7 روز طول کشید تا من به نزوک برسم. وحشتناک بود ... اجساد کشتهها و خون همه جا به چشم میخورد. من همسایهها، دوستان و اقوام خود را میدیدم اما کسی نمیتوانست به آنها کمک کند.»
شایان ذکر است افشای اسناد طبقهبندی شده و تحقیقات نشان میدهد که دولتهای امریکا، انگلیس و فرانسه شهر سربرنیتسا را که سازمان ملل «منطقه امن» اعلام کرده بود، تسلیم صربها کردند.
بیشتر بخوانید: اسناد جدید نقش غرب در کشتار سربرنیتسا را فاش کرد.