وزیر امور خارجهی ایران شامگاه دوشنبه در جریان سخنرانی خود در کنفرانس بازنگری معاهدهی انپیتی در مقر سازمان ملل در نیویورک آمریکا خواستار ایجاد یک کنوانسیون جامع برای دستیابی به جهانی عاری از سلاح هستهای شد.
محمد جواد ظریف با اشاره به رای دیوان بین المللی دادگستری مبنی بر اینکه کشورهای هستهای متعهد به مذاکرات خلع سلاح هسته ای هستند، خواستار انجام این تعهدات و آغاز فوری مذاکرات کنوانسیون جامع منع سلاح های هسته ای که در بردارنده یک برنامه مرحله بندی شده در یک قالب زمانی برای نابودی کلیه سلاح های هستهای است، شد.
پیشنهاد این کنوانسیون در سال 1392 توسط رئیس جمهوری ایران در نخستین اجلاس عالیرتبه خلع سلاح هسته ای سازمان ملل متحد به نمایندگی از 120 کشور عضو عدم تعهد ارایه شد و در قالب یک قطعنامه در مجمع عمومی به تصویب رسید.
ظریف با اشاره به نشست روسای جنبش عدم تعهد (نم) در تهران، گفت روسای این جنبش با تاکید بر حمایت از ایجاد منطقهی عاری از سلاح هستهای و تسلیحات کشتار جمعی در خاورمیانه خواستار پیوستن بدون تاخیر کشورها به ان پی تی و نظارت آژانس بینالمللی بر فعالیتهای هستهای شدند.
وی افزود که این روسا نگرانی خود را از فعالیتهای رژیم اسرائیل که تهدیدی جدی برای کشورهای همسایه در خاورمیانه است اعلام کردند و این رژیم را به خاطر تولید سلاح هستهای محکوم کردند.
وزیر امور خارجهی ایران وضعیت اجرای برنامه اقدام مصوب کنفرانس بازنگری سال 2010 در زمینه خلع سلاح هسته ای، عدم اشاعه و استفاده صلح آمیز از انرژی هستهای را ناامیدکننده دانست و افزود: «برای تحقق اهداف معاهده و موفقیت بلندمدت آن و نیز تقویت صلح و امنیت بین المللی، لازم است مفاد معاهده منع اشاعه سلاح های هسته ای به صورت کامل، بدون تبعیض و متوازن اجرا گردد.»
وی همچنین خواستار شد که اهداف پیمانهای ذکر شده درباره خلع سلاح صورت پذیرد و جهان شمول بودن آن رعایت شود.
ظریف برخی موارد عدم اجرای تعهدات کشورهای هستهای را برشمرد و گفت: «این کشورها هیچ پیشرفتی در زمینه نابودی سلاح های هستهای انجام نداده اند؛ سلاح های هسته ای همچنان در سیاست های امنیتی آنها جایگاه ویژه ای دارد؛ این کشورها ضمن نوسازی زرادخانههای سلاحهای هستهای خود، برنامههایی نیز برای تحقیق در زمینه ساخت سلاح های هستهای جدید دارند و کشورهای غیرهسته ای تاکنون در برابر تهدید یا استفاده از سلاح هسته ای تضمین امنیتی موثری دریافت نکردهاند.»
ظریف گفت: «خارج ساختن سلاح های هسته ای از وضعیت عملیاتی و کاهش استقرار آنها به هیچ وجه نباید جایگزینی برای امحا کامل این سلاحها قلمداد شود.»
وزیر امور خارجه افزود: «عدم تعهد عمیقا نگران دکترینهای نظامی و امنیتی کشورهای هستهای و ناتو است که استفاده یا تهدید به استفاده از اینگونه سلاح ها را توجیه می کنند. وی گفت عدم تعهد خواهان حذف کامل اینگونه دکترینها است.»
ظریف همچنین هرگونه استفاده یا تهدید به استفاده از سلاح هستهای را جنایت علیه بشریت و نقض منشور ملل متحد و حقوق بین الملل بشردوستانه دانست.
وزیر امور خارجه دربارهی حق استفاده صلح امیز از انرژی هسته ای گفت: «عدم تعهد بر اهمیت اجرای کامل، موثر و غیر تبعیض آمیز ماده 4 معاهده در زمینه حق مسلم همه اعضا برای توسعه، تحقیق، تولید و استفاده از انرژی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز حمایت میکند.»
وی تأکید کرد: «هر کشوری در راستای نیازهای خود از حق حاکمیتی جهت تعیین سیاست های ملی در زمینه انرژی هسته ای از جمله حق مسلم توسعه چرخه ملی کامل سوخت هسته ای برای مقاصد صلح آمیز برخوردار است. بنابراین انتخاب ها و تصمیم های هر کشور در زمینه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای باید کاملا محترم شمرده شود.»
نشست عمومی کنفرانس پیمان عدم گسترش سلاحهای هستهای روز دوشنبه هفت اردیبهشت در مقر سازمان ملل در نیویورک آغاز به کار کرد و قرار است تا یکم خرداد ادامه یابد. این نشست هر پنج سال یکبار برگزار میشود.
س م ل/م ب