رهبر معظم انقلاب با تاکید بر اهمیت دفاع مقدس و نقش سینما در ترویج فرهنگ مقاومت فرمودند پنجاه سال دیگر هم باید درباره دفاع مقدس بگوییم.
حضرت آیتالله خامنه ای در دیدار با دست اندرکاران برگزاری یادوارههای شهدا تاکید کردند: «روز به روز باید یاد شهدا و تکرار نام شهدا و نکته یابی و نکته سنجی زندگی شهدا در جامعه ما رواج پیدا کند.»
به همین مناسبت پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر حضرت آیتالله العظمی خامنهای روز یکشنبه (10 اسفند) متن کامل بیانات رهبر انقلاب اسلامی در دیدار عوامل فیلم سینمایی شیار 143 را که در تاریخ 26 خردادماه 1393 برگزار شده بود، منتشر کرد.
متن کامل بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی به شرح زیر است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
من فیلم را دیدم؛ بسیار فیلم خوبی بود . ما از سینما سررشته نداریم، امّا به عنوان مستمع، بالاخره یک داوریای انسان پیدا میکند؛ هم از لحاظ داستان، که یکی از کمبودهای اساسیِ فیلمهای ما نداشتنِ داستان خوب و پر کشش است، این فیلم یک داستان خوب و جذّاب [داشت] و دارای پیچ داستانی - که خیلی هم قشنگ این پیچ، در فیلم باز شد - بود؛ هم از لحاظ کارگردانی، این خانم آبیار - که لابد اینجا تشریف دارند -(2) خیلی خیلی خوب فیلم را کارگردانی کرده بودند؛ هم از لحاظ بازیِ قهرمان اصلی، خانم زارعی - که نمیدانم ایشان اینجا تشریف دارند یا نه -(3) واقعاً سنگ تمام گذاشته بودند و خیلی خوب بود؛ از لحاظ محتوا و مضمون هم این فیلم کاملاً فیلم ارزشی بود. من تعجّب میکنم چطور ممکن است کسی تصوّر کند که فیلم «شیار 143» ضدّ ارزش یا ضدّ دفاع مقدّس است؛ من نمیفهمم از کجای فیلم، این در میآید. (4) بله، آن مادر به این در و آن در میزند برای این که یک نشان یا اثری از پسرش پیدا کند؛ این روشن است، این چیز کاملاً طبیعیای است؛ اتفاقاً اهمیت ماجرای دفاع مقدّس در همین است؛ مادر، با این هویّت، با این تشخّص، با این احساس غیرقابل توصیف - که واقعاً احساس مادر نسبت به فرزند اصلاً قابل توصیف نیست و ماها که نمی توانیم مادر باشیم، اصلاً درک نمیکنیم عظمت این احساس را - با یک چنین احساسی این مادر، هم تحمّل میکند هجرت فرزند خودش را به سوی جبهههای جنگ، هم تحمّل میکند شهادت او را، هم افتخار میکند. ما در طول این هشت سال دفاع مقدّس و بعد از آن، از مادران، گِله نشنفتیم بلکه به عکس، مادرها را حماسیتر از بسیاری از پدرها یافتیم. من این توفیق را داشتهام که با بعضی از خانوادههای شهدا روی فرششان، زیر سقفشان، بنشینم و صمیمانه با آنهاحرف بزنم؛ تا الان ندیدهام - هیچ یادم نمیآید، حتّی یک مورد هم در بین شاید هزاران مورد - که مادری از شهادت فرزندش گِله کرده باشد؛ نه، به عکس، مادرها افتخار میکنند، اظهار سربلندی میکنند، اظهار سرافرازی میکنند؛ این خیلی مهم است. این مادر با این احساسات مادرانه که برای فرزندش یک چنین فداکاریای دارد و حاضر نمیشود که آن بچّه مثلاً در محلّ کارش گرسنه بماند یا مانند اینها، در عین حال شهادت او را تحمّل میکند، هجرت او را تحمّل میکند، فراق او را تحمّل میکند و هیچ گِلهای نمیکند، هیچ شکایتی نمیکند؛ اینها خیلی به نظر من نکات مهمّی است. و در آنجا خیلی خوب بازیگری انجام گرفته، خیلی خوب کارگردانی انجام گرفته، صحنهها خیلی خوب انتخاب شده؛ بسیار فیلم خوبی بود.
بله، بنده هم مثل شما آقایان معتقدم که از ظرفیّت دفاع مقدّس در سینمای کشور ما استفاده نشده؛ خود سینمای ما انصافاً یک ظرفیّت بالایی دارد، یعنی کسانی که اهل این فنّند و بلدند و مطّلعند و واردند و قضاوتشان میتواند مرجع فهم انسان قرار بگیرد، معتقدند که سینمای ایران از لحاظ ظرفیّت کارگردانی و گریم و بازیگری و مانند اینها، جزو سینماهای برجسته دنیا است؛ و این درست است. این ظرفیّت عظیم بایستی با ظرفیّت بسیار عظیم دفاع مقدّس التقاء(5) پیدا کند؛ این اتّفاق هنوز درست نیفتاده. بله، مواردی از این قبیل ما در طول این سالها داریم، لکن نسبت به آنچه میتوانسته وجود داشته باشد، خیلی کم است. عدّهای - که من نمیدانم چه جور میشود انگیزههای اینها را آدم تحلیل کند - با ورود سینما به مسائل مربوط به دفاع مقدّس، علناً مخالفت میکنند! من نمیدانم چه فکر میکنند؛ به اسم این که جنگ است، به اسم این که خشونت است! صد سال از شروع جنگ جهانی میگذرد - امسال صدمین سال است -(6) هنوز در آمریکا و در خیلی جاهای دیگر دارند فیلم میسازند [آن هم] در چه گستره وسیعی! حتّی آن طور که به من گزارش کردند، دانشآموزها و بچّههای دبیرستانی را وارد این میدان فیلمسازی میکنند و از آنها میخواهند و به آنها امکانات میدهند برای این که بسازند؛ [چون] معتقدند که این میتواند نسل جدید را با انگیزههای سالم دولت مردانشان آشنا کند. ما یک چنین افتخار بزرگی داریم: همه دنیا با ما مقابله کردند، همه در یک جبهه قرار گرفتند – این که دیگر خلاف واقع نیست، این که جلوی چشم همه ما بوده است - همه دنیا در مقابل ما صف کشیدند، همه قدرتهای نظامی به نحوی در جبهه مقابل نظام جمهوری اسلامی در جنگ تحمیلی، در هشت سال، ایستادند و جمهوری اسلامی فائق آمد، پیروز شد؛ این خیلی چیز بزرگی است، این خیلی چیز عظیمی است، این خیلی پدیده مهمّی است در تاریخ یک ملّت. و این مجموعه کاری که در دفاع مقدّس شد، یک مجموعه ی درهم تنیده مرکّبِ عجیب و غریبی بود؛ زنها، مردها، پدرها، مادرها، جوانها، شهری، روستایی، بازاری، دانشجو، دانش آموز، مساجد، حسینیّهها، همه و همه به نحوی وارد این قضیّه شدند؛ هرکدام از اینها یک موضوع است و این موضوعات میتواند وارد بخشهای هنریِ کشور ما بشود، وارد سینمای ما بشود، که حالا شما - تهیّه کننده و کارگردان محترمتان - از نگاه یک مادر نگاه کردید و شد. این بسیار چیز جالبی بود و خوب از آب در آمد. حالا بروید در مسجد و فعّالیّتهایی را که در یک مسجد از سوی مردم انجام گرفته است، با آن نگاه هنرمندانه تبیین کنید، یک قصّه در بیاورید و روشن کنید؛ بروید در یک دبیرستان، بچّههایی که گاهی معلّمشان آنها را تشویق میکرد که بروند، گاهی مجموعه معلّم و مدیر مخالفت میکردند که اینها بروند جبهه و اینها با شوق فراوان میرفتند جبهه و فداکاری میکردند؛ بروید داخل مجموعههایی که جنگ را پشتیبانی میکردند، برایشان از مال خودشان، از امکانات ضعیف خودشان استفاده میکردند؛ بروید سراغ آن کسانی که جنازه شهدا را تشییع میکردند، این مسئله تشییع جنازه شهدا ماجرای عظیمی است که وقتی شهیدی یا شهیدانی وارد شهری میشدند، چه اتّفاق بزرگی آنجا میافتاد؛ اینها همه موضوعاتی است که میتواند موضوعِ محوری و مرکزی برای سینمای ما قرار بگیرد، [امّا] این کارها اتّفاق نیفتاده است. بله، ایشان(7) درست میگویند که ما احتیاج نداریم به اسطوره سازی. دیگران مجبورند اسطوره سازی کنند؛ یا یک مورد خاصّی را پیدا کنند، صدسال، دویست سال، پانصدسال درباره آن حرف بزنند! مثلاً یک زنی - فرض کنید - یک جایی در دنیا یک فداکاریای کرده، اسمش را به عنوان یک نامِ آشنای برای همه بشریّت تبدیل کنند. ما صدها و هزارها از این قبیل زن، از این قبیل مرد، از این قبیل جوان، از این قبیل قهرمان، در داخل کشورمان داشتیم و همین دفاع مقدّس یک عرصه بود که اینها بُروز کرد، ظهور کرد. نگذاریم این تاریخ از بین برود.
شما میبینید که این حضرات کُرهایها - من از کار اینها خوشم میآید - تاریخ ندارند؛ لذا میگویند «افسانه جومونگ»، افسانه فلان. یعنی از اوّل حساب را تصفیه میکنند؛ [میگویند] افسانه است، واقعیّت نیست. یک چیزی در میآورند، یک تاریخ برای گذشته خودشان درست میکنند، که وقتی یک جوان کُرهای به این فداکاریها و به این شجاعتها و به این کارهای عجیب غریبِ سینمایی نگاه میکند، خب احساس هیجان میکند، احساس هویّت میکند، احساس افتخار میکند. ما اینها را در واقعیّت زندگی خودمان داریم، اتّفاق افتاده، پیش آمده؛ چرا از اینها استفاده نمیکنیم؟ به نظر من یک قصور بزرگی – نمیگوییم تقصیر؛ لااقل قصور بزرگی - اتّفاق افتاده است، باید جبران بشود. به نظر من ما پنجاه سال دیگر هم بایستی درباره دفاع مقدّس بنویسیم، بگوییم، توصیف کنیم، تشریح کنیم، انواع و اقسام هنرها را به خدمت بگیریم، برای این که این حادثه ی عظیم را تبیین کنیم.
به هرحال من از تهیّه کنندهها(8)، از کارگردان، از بازیگرها، از عوامل تولید و همه کسانی که هستند، تشکّر میکنم. فیلم خوبی بود؛ ما هم لذّت بردیم، نشستیم تماشا کردیم، مثل بقیّه مردم متأثّر شدیم، و ان شاءالله که مردم هم از آن حدّاکثر استفاده را بکنند.
والسّلام علیکم و رحمةالله
1) این فیلم که در سىودوّمین جشنوارهى فیلم فجر به نمایش درآمد - جوایز «بهترین فیلم از نگاه مردمى» و «بهترین بازیگر نقش اوّل زن» را دریافت کرد.
2) خانم نرگس آبیار (نویسنده و کارگردان فیلم) در جلسه حضور داشتند.
3) خانم مریلا زارعى (بازیگر نقش اوّل زن) در جلسه حضور نداشتند.
4) در سخنان تهیّهکنندهى فیلم به این مطلب اشاره شده بود که از مراحل ابتدایى تولید فیلم و دریافت پروانهى ساخت، مطرح میشد که این فیلم یک فیلم ضدّجنگ و حتّى ضدّارزش است.
5) به هم رسیدن
6) جنگ جهانى اوّل در سال 1914 میلادى آغاز شد.
7) آقاى محمّدحسین قاسمى (از تهیّهکنندگان فیلم)
8) تهیّهکنندگان فیلم: آقایان محمّدحسین قاسمى و ابوذر پورمحمّدى.
م ف/م ح